Haber Üsküdar - Merve Baş

Farmakoloji bilim dalıyla ilgili Coşar Yılmaz ile bir röportaj yaptık. Yılmaz, Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi'nde eğitim gördü, 18 yıldır eczacılık yapıyor.

Farmakoloji bilimi bir bilim dalı olarak ne anlama geliyor ve tarihsel gelişimi nasıl olmuştur?

Farmakoloji ilaç bilimidir, ilaçların etkilerini ve yapısını inceliyor. İlaçların yapımından kullanımına kadar olan süreci inceleyen bilim dalı olarak geçiyor. Farmakolojinin birçok alt dalı var ve yardımcı bilim dalları ile yakından bağlantılı olarak bu yoğun süreci araştırmalarla yürütüyor. Antik Yunancada Pharmacon (ilaç), Logos (bilim) anlamına geliyor. İlaçların biyolojik sistemlerdeki etkileri araştırılıyor, klinik araştırmalar ile ilaç geliştirme çalışmalarına katkı veren bir tıp ve eczacılık bilimi olduğunu söyleyebiliriz.

Farmakoloji bilim dalının kapsamı nedir?

Farmakolojinin dalları olarak; Farmakodinami, farmakinetik, farmakoterapi, kemoterapi, klinik farmakoloji, farmakogenetik, toksikoloji, farmakoekonomi, farmakovijilans, farmakoepidemiyoloji söylenebilir.

Uzmanlar neyi araştırıyor, hangi alanlarda çalışıyor?

Uzmanlık alan kişiler yeni ilaçların üretilmesi ile ilgili çalışmalar yürütüyor. Farmakolojinin araştırma alanına baktığımızda hastalara doğru ilaçlar verilmesi ve zarar vermeyecek tespitlerde bulunulması üzerine kurulmuş bir disiplin olarak açıklandığını görüyoruz. Farmakoloji çalışması, insanlarda ve hayvanlarda kullanılan her ilacın oluşumunu ve etkisini sonuçlarıyla açıklayan alandır. Bu araştırma alanı, hastalığı tedavi edecek, zarar vermeyecek ilaçlar alabilmeyi sağlamakla yükümlüdür. Farmakologlar genellikle laboratuvar ortamında çalıştırılıyor. Hükümet, akademik, bilim yazarlığı, bilimsel patent, özel sektör, biyoteknoloji, adli tıp, halk sağlığı veya çevre bilimleri ortamlarında çalışıyorlar.

Farmakoloji alanında verilen eğitim hakkında bilgi verebilir misiniz? Üniversitelerde ne kadar yaygın? Kaç üniversitede bu eğitim veriliyor? Öğrenci tercihi ne düzeyde, eğitim almadan da bu meslek yapılabiliyor mu?

Farmakoloji lisans ve yüksek lisans seviyesinde öğretiliyor. Tıp ve eczacılık fakültelerinde eğitimi veriliyor. Eczacılık fakültelerinde yoğun olarak görülüyor. Eczacılık, öğrencilerin yoğun olarak arzuladıkları bir meslek grubu, tam sayı veremesem de Türkiye’de 35 ayrı üniversitede eczacılık fakültesi bulunuyor. Eğitim almadan da haliyle farmakolog olunamaz.

Farmakoloji bilimi dalıyla ilgili haberler hakkında neler söyleyebilirsiniz? Haberlerde bilgiler doğru veriliyor mu? Sansasyonel ve tartışmalı haberler çok oluyor mu?

Her alanda olduğu gibi farmakoloji alanında da sansasyonel haberler ile karşılaşabiliyoruz. Sağlık alanında özellikle daha çok insanlara umut veren ama yalan haberlerle çok karşılaştık. Örnek vermek gerekirse, Covid-19 ile ilgili yalan haberlerle karşılaştığımız oldu. Yanlış açıklamalarla insanların kafasını karıştıran haber sayfaları da yok değil.

Gazeteciler uzmanlık alanınızla ilgili olarak size ulaştıklarında anlattıklarınızı doğru aktarıyorlar mı? Sorun yaşadığınız oluyor mu? Oluyorsa bunun nedeni nedir?

Daha önce böyle bir sorunla karşılaşmadım. Meslekte illaki vardır, ama ben yaşamadım.

Röportaj için teşekkür ederim.