Haber Üsküdar - Merve Şişman

 

Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi Çizgi Film ve Animasyon Bölümü tarafından düzenlenen Çevrimiçi Tasarım Sohbetleri’nin ilki gerçekleştirildi. Moderatörlüğünü Çizgi Film ve Animasyon Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hasip Pektaş’ın yaptığı “Flipbook/Çizoynat” konulu etkinliğe, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Grafik Tasarımı Bölümü’nden Doç. Dr. Armağan Gökçearslan konuk oldu.

 

Etkinliğin açılış konuşmasını yapan Prof. Dr. Hasip Pektaş, konuk Doç. Dr. Armağan Gökçearslan’ı şu sözlerle tanıttı: “Armağan Gökçearslan, 2008 yılında Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi Grafik Eğitimi Anabilim Dalı’nda Yardımcı Doçent, 2012 yılında Doçent unvanını aldı. 2014-2018 yılları arasında Gazi Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Grafik Tasarımı Bölümü’nde Doçent olarak çalıştı. 2010-2011 yılları arasında Balkan Üniversitesi’nde (Makedonya), 2011-2012 yılları arasında Yakın Doğu Üniversitesi’nde (Kıbrıs) ders verdi. 2018 yılından beri Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Grafik Tasarımı Bölümü’nde doçent olarak çalışmaktadır. Canlandırma, illüstrasyon, çoklu ortam tasarımı, artırılmış gerçeklik alanlarında çalışmalarını sürdürmektedir. Bunlara istinaden, 'çizoynat' konusunda bizlere bilgi verecek doğru isimlerdendir.”

 

“Bir tür mini kitap olarak düşünülebilir”

 

‘Çizoynat’ kavramına ilişkin genel bir tanımlamayla sözlerine başlayan Doç. Gökçearslan konuşmasını şöyle sürdürdü: “Çizoynat, fotoğraf ve illüstrasyon gibi çeşitli görüntülerin art arda sıralanmasıyla oluşturulan ve sayfalar hızla çevrildiğinde hareket ediyormuş izlenimi veren bir tür mini kitaptır. Hareket yanılsamasının olabilmesi için, sayfaların belli bir hızla çevrilmesi gerekmektedir. Çizoynat’a bakan kişinin görüntüleri hareket ediyormuş gibi algılaması ‘Görme Sürerliği’ teorisiyle açıklanabilir. Peter Mark Roget'in 1825 yılında yazdığı ‘Görme Sürerliği’ teorisine göre, insan gözü bir imgeyi görür ve bir sonraki imgeye ilk imgeden kalan ardıl bir imge taşır. Böylece belirgin bir süreklilik yaratır ve insanlar bu şekilde hareketi algılayabilir.”

 

Tarihsel serüven içerisinde yer aldığı belirtildi

Prof. Dr. Hasip Pektaş’ın, “Çizoynatı animasyon ile ilişkilendirebiliyoruz” söylemine karşı Doç. Gökçearslan, “Johannes Gutenberg’in 15'inci yüzyılda matbaayı icat etmesiyle birlikte halk kitaplara ulaşabilir hale geldi. Bu tarihten sonra temelinde basılı bir animasyon formu olan çizoynat/çevirmeli defter yaygınlaşarak popülerlik kazandı. Çizoynatın, bir kitap, bir oyuncak, tanıtım amacıyla kullanılan bir promosyon ürünü, bir not defteri ya da bir sanat nesnesi olduğu söylenebilir. Art arda sıralanan görüntülerin hareket ediyormuş izlenimi vermesi çizoynatı sinema ve animasyonla da ilişkilendirmektedir. Animasyonun oluşabilmesi için bir saniyede 24 kare resmin arka arkaya sıralanması gerekir. Bu bilgiden yola çıkarak çizoynatın animasyonun temeli ya da ilk hali olduğu söylenebilir” ifadelerini kullandı.

 

“Birçok çizgi film aynı zamanda çizoynat olarak da yayımlandı”

 

Flipbook/Çizoynat alanında farklı boyutlara da değinen Gökçearslan, çizgi filmlerden örnekler vererek konuşmasına şöyle devam etti: “Birçok çizgi film aynı zamanda çizoynat olarak da yayımlandı. Max Fleischer’in önemli filmleri Betty Boop, Palyaço Koko, Temel Reis, Gulliver'in Gezileri; Otto Messmer'in Kedi Felix karakteri; William Hanna ve Joseph Barbera'nın Taş Devri ve The Huckleberry Hound isimli filmleri çizoynat olarak yayınlanan örneklerden bazılarıdır. Çizoynatın boyutu ve kalınlığı önemlidir. Bir çizoynat elde tutulup parmaklarla çevrilebilecek boyutta ve kalınlıkta olmalıdır. Eski çizoynatlar incelendiğinde farklı boyutlarda yapılmış örneklerle karşılaşılmıştır ancak 8x5 cm uygun bir ölçü olarak önerilebilir. Pek çok farklı amaç için üretilen ve kullanılan çizoynat, tanıtım amacıyla kullanıldığında oldukça etkili bir araç haline gelmektedir. Birçok firma ürünlerini tanıtırken bu mini kitaplardan yararlandı.“Disney ve McDonald's” gibi şirketler de reklam ve pazarlama amacıyla çizoynatlar oluşturmuşlardır. Çizoynatların reklam, propaganda, promosyon ve bir konunun anlatımı için kullanılabildiği yerler vardır.”

 

“Çizoynat hayatın her alanında karşımıza çıkabilir”  

Günümüzdeki reklam anlayışı içerisinde de yer alan Flipbook’un hayatın her alanında karşımıza çıktığını söyleyen Gökçearslan, “Flipbook/Çizoynat araba markalarının tanıtımında da kullanılmıştır. Bu araba markalarından biri Volkswagen’dir. 1965 yılında Beetle modelini tanıtmak için çizoynatı kullanan Volkswagen, hava yastıklarının nasıl çalıştığını göstermek için de çizoynat üretmiştir. Porsche, Alfa Romeo ve Audi, çizoynatı tanıtım amacıyla kullanan diğer araba markalarıdır. Örneğin Porsche Boxster modelini, Alfa Romeo 156 modelini ve Audi A4 modelini tanıtmak için çizoynat üretmişlerdir. Bu reklam anlayışı da çizoynat sayesinde ilgi toplanmasına da neden olmuştur. Flipbook’u hayatımızın her alanında karşımıza çıktığını görüyoruz” dedi.