AB standartlarında maske üretiyorlar
Haber Üsküdar - Halide Nur Karadeniz
Şaban Karadeniz özel bir dış giyim ihracat firmasında kalite güvence müdürü olarak çalışmakta. Kendisiyle koronavirüs salgını sürecinde giyim firmalarının üretimde nasıl şekil değiştirdiklerini, tıbbi malzeme üretimine nasıl geçtiklerini konuştuk.
"Bir günde medikalci firma olduk"
Şaban Karadeniz, Koronavirüs salgınının giyim sektöründe hızlı bir değişim yaşanmasına yol açtığını şöyle açıklıyor: “48 yıldır sektörde erkek dış giyim üreten firmamız koronavirüs salgınının dünyayı etkisi altına almasıyla bir günde medikalci bir firma oldu.” Süreci her firmanın aynı şekilde yönetemediğini ve çoğu firmanın üretimi durdurduğunu ifade eden Karadeniz, “Bu sürecin başlamasıyla firmaların büyük bir çoğunluğu devletin üç aylık destek fonundan yararlanarak işletmelerindeki üretimi durdurdu” diyor.
Önce insan sağlığı
Şaban Karadeniz açıklamalarına şöyle devam ediyor: “Biz işletme olarak kendi fason firmalarımız dahil üretim sürecini durdurmadan tulum, önlük, maske, galoş, bone üretimi yapmayı planladık. Kendi işletmemizde ve bizlere fason çalışan işletmelerde önce insan sağlığına önem verdik.” Firma çalışanlarından kronik rahatsızlığı olanları ücretli izne ayırdıklarını söyleyen Karadeniz, “Kendi işletmemizde mevcut personel sayısını ikiye bölerek çalışma ortamında sosyal mesafenin oluşmasını sağladık. Çalışan diğer personellere akciğer filmi çektirdik. Kendi bünyemizde ve fason atölyelerimizde her iki saatte bir ateş ölçümü ve çalışma ortamında dezenfekte işlemleri gerçekleştirilmekte. Gerekli yerlere el dezenfektanları yerleştirildi. İki saatte bir değişim yapabilmeleri için tüm personele günlük beş adet maske verildi” diye devam ediyor. Karadeniz, çalışanların aynı ortamı solumalarının sağlıklarına olumsuz etkileri olabileceğini düşünerek mola saatlerini üçten altıya çıkardıklarını söyleyerek devam ediyor: “Personelleri grup grup molaya çıkartmaya başladık, servis araçlarında maske takma zorunluluğu getirdik. Araçlarımızın kapasitelerinin yüzde ellisini kullandık. Şirket doktorumuz haftada bir gün geliyorken haftanın beş gün şirkette bulunmasını sağladık.”
Türkiye’de bütün firmalar standartlara uygun maske üretmiyor
Türkiye’de medikal malzemede, özellikle maske konusunda standartların dışında üretim yapıldığını ifade eden Karadeniz, “Maske üretiminde sadece spunbond kumaş kullanılarak 15, 20 ve 25 gram olmak üzere üç kat olarak üretim yapan firmalar var. Ayrıca bazı üreticiler normal tela kumaştan üç kat maske üretimi yapıyor. Üretilen bu maskelerin filtrasyon özellikleri yok” diyor. Birçok firmanın hijyen kurallarına uyum sağlamadıklarını gözlemlediklerini de söyleyen Karadeniz, çalışanların maske, bone ve eldiven giymeden maske ürettiklerini tespit ettiğini söylüyor. Maske ve medikal malzemelerin üretiminde kurallara uyulması gerektiğini ifade eden Şaban Karadeniz, “Bir kalite güvence sorumlusu olarak bu konuda ARGE uzmanı arkadaşımla dünya standartlarında maske üretimi için hangi materyallerin gerektiğini ve hangi şartlarda üretim yapılması gerektiğini araştırdık. Maske üretiminin hijyenik olabilmesi için maske makinalarının operatörlerinin hepsinin galoş, maske, eldiven ve bone takmaları gerekmektedir. Üretim sahasına ‘Medikal Üretim’ levhası asılıp personel dışında kimsenin bu alana girmemesi gerekir. Bu üretimi yapacak makinanın ürünü el değmeden hazırlaması gerekmekte. Makina ful ultasonic olmalı ve ürettiği maske AB standartlarında yani 17,5 x 9-5 cm ebadında olmalıdır.
Üç kat maskenin özellikleri
Standart üç katlı maskede olması gerekenleri sırayla belirten Karadeniz, “Maskenin ilk ve dış kısmında kullanılması gereken malzeme dışarıdan gelen sıvı partikülleri engelleyen spunbond kumaştır. 30 gr. kullanılması gerekmektedir. Orta ve ikinci katta kullanılması gereken yüzde 98 filtrasyonu sağlayan malzeme yani meltblown malzemedir. Bu malzeme maske üretiminde olması gereken en önemli malzemedir. 20-30 gram arası kullanılmalıdır” diyor. Meltblown malzemenin maliyetinin yüksek olması sebebiyle birçok üretici tarafından kullanılmadığını ekliyor. Karadeniz, “Ağız tarafına gelen malzeme ise dış kısımdaki spunbond malzemenin aynısıdır. Fakat iç taraftaki malzeme 20 gr kullanılmalıdır” şeklinde kalite standartlarını vurguluyor.
Standart sağlanmadan Avrupa'ya ihracat yapamazsınız
Üretimin tamamlanmasının ardından ihracat sürecini de anlatan Karadeniz, “Üretilen ürün, kumaş deklarasyon bilgileriyle CE testi için yurt dışına gönderilir. Filtrasyon yüzdesi 95'in altında olan maskeler CE belgesi alamaz. CE belgesi Avrupaya Uygunluk anlamına gelmektedir. Ürünlerin ihraç edilebilmesi için CE belgeli olması gerekmekte” diyor.