91 bin kahvehane pandemi mağduru

Haber Üsküdar - Başak Ufuk Kaba

Ticaret Bakanlığı'ndan aldığımız güncel verilere göre Türkiye'de 91 bin kahvehane bulunuyor. Pandemi sürecinde en çok güçlük çeken iş yerlerinin başında gelen kahvehane esnafının seslerini duyan kimse yok. 

16 Mart 2020 tarihinde İçişleri Bakanlığı'nın 81 il valiliğine gönderdiği genelge ile kahvehane, kıraathane, kafe, kafeterya ve insanların sosyalleşmesini sağlayan birçok yer faaliyetlerini geçici olarak durdurmuştu. 2 buçuk ay kadar kredi dışında hiçbir destek olmadan yaşamaya çalışan kahvehane esnafına, normalleşme adımları doğrultusunda 1 Haziran 2020 tarihinden itibaren faaliyetlerine tekrar kontrollü bir şekilde başlayabilecekleri müjdesi verildi. Ancak yayımlanan genelgede, kahvehanelerde iskambil, okey, tavla gibi oyunların oynanmasının yasak olduğu ifade edildi.

18 Kasım’da, Kovid-19 salgının yeniden yükselişe geçmesi üzerine İçişleri Bakanlığı yeni bir genelge yayımladı ve kahvehanelerin 20 Kasım'dan itibaren yeni bir açıklama yapılana kadar kapandığı duyuruldu.

Medyada yer alan haberlerde Türkiye'deki kahvehane sayıları konusunda çok farklı rakamlar söz konusu. 700 bin kahvehane olduğunu iddia eden haberler bile var. Türkiye Kahveciler Federasyonu'ndan aldığımız bilgilere göre ise 85 bin kahvehane bulunuyor. En doğru ve güncel rakamları alabilmek için CİMER üzerinden başvuru yaptık. Ticaret Bakanlığı Esnaf, Sanatkarlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü tarafından verilen bilgiye göre Türkiye'de 91 bin 321 kahvehane bulunuyor.

Yasakların kalkmasını beklerken tamamen kapatıldılar

8 Kasım 2020’de tedbirler alınarak oyun yasağının kalkması gerektiğini belirten Türkiye Kahveciler, Kıraathaneciler, Büfeciler Federasyonu Genel Başkanı Murat Ağaoğlu, “Bu süreç tüm esnafları yordu ancak en çok etkilenen servisçiler ve kahveciler oldu. Esnafımız gerçekten çok zor durumda, bu zor durumdan bir an önce çıkmamız lazım. Hijyen kurallarına uyulduğu takdirde kahvehaneler neden açılmasın?” demiş ve “Covid-19 salgınından şüphesiz en fazla mağdur olan esnafımız kahvehane işletmecileridir” açıklamalarında bulunmuştu. Antalya Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (AESOB) Başkanı Adlıhan Dere de, “6 aydır kahvehaneler kapalı, sadece çay demleyip satıyorlar. Eskiden demlikleri yetiştiremiyorduk, şimdi ise demliklerimizi bile bitiremiyoruz” demişti. Fakat bu açıklamaların üstünden 10 gün geçmeden kahvehaneler tümden kapatıldı.

Kahvehaneyi fotoğraf çekmemiz için açıp sonra tekrar kapattılar

Beykoz Merkez ve Yalıköy’de bulunun kahvecilerle konuşup dertlerini dinledik. Bahsettiğimiz sıkıntıları dışında borçlarını başka borçlarla kapattıklarını ve malum koşullarda işsiz kaldıkları için iş aradıklarını eklediler. Verilecek olan kira desteğinin yeterli olmayacağını söyleyen esnaf, fotoğraf çekmemiz için birkaç dakikalığına kepenklerini açıp geri kapattı. Çünkü kahvehaneleri açık bulundurmanın cezası 3.100 lira iken müşterilere de ihlallerden kişi başı 900 lira ceza kesiliyor. Ama esnafın değil cezaya, artık borçlara dahi verecek parası kalmamış.