Haber Üsküdar - Yusuf Basat

Koronavirüs (Kovid-19) salgını başlayınca ülkeler birer birer hava yolu ulaşımını kısıtlamaya başladılar. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da 27 Mart 2020 Cuma günü yaptığı açıklamada yurt dışı uçuşların tamamen durdurulduğunu ilan etti. Türk Hava Yolları teknisyenlerinden Enes Sefa Ünlü, Haber Üsküdar’a koronavirüs sürecini değerlendirdi. Ünlü, koronavirüs sürecinin havacılık sektörüne etkileri ve hava yolu şirketlerinin durumu hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu.

Türk Hava Yolları teknisyenlerinden Enes Sefa Ünlü, Koronavirüs (Kovid-19) sürecinin birçok özel sektör gibi havacılık sektörünü de derinden etkilediğini vurgulayarak havaalanlarındaki bantların ve kapıların boşluğuna dikkat çekti. Genel olarak havaalanlarında birkaç bakım teknisyeninden ve güvenlik görevlilerinden başka kimsenin olmadığını belirten Ünlü, Türk Hava Yolları’nın yalnızca kargo uçaklarının tıbbi ve erzak yardımları yapmak için uçuşlarını gerçekleştirdiklerini söyledi.  

"İşten çıkarılma söz konusu değil" 

Mağduriyet yaşanmaması adına devletin koyduğu kurallar dahilinde işten çıkarılmaların önlendiğine dikkat çeken Ünlü, "İşçi ve işveren açısından herhangi bir mağduriyet yaşanmaması adına devlet bu duruma kurallar ve kısıtlamalar getirdi. Devlet belli yardımları esirgemeyeceğini bildirdi, örneğin şirket kendi çalışlarının ücretlerini ödeyeceğini söyledi. O bakımdan kendi şirketim ve havaalanı bazında konuşmam gerekirse herhangi bir işten çıkarılma söz konusu değil. Ücretli izinler gerçekleşiyor, ücretli izin haklarını dolduranlar için ücretsiz izinler uygulanıyor” dedi. 

THY daha en başında seferlerini tahditli yapmaya başladı 

Virüsün Çin’in Wuhan şehrinde ortaya çıktığı andan itibaren Türk Hava Yolları’nın Çin’den gelen yolculara testler yaptığını ve daha en başından uçuş seferlerine belli sınırlamalar getirdiğini vurgulayan Sefa Ünlü; “Çin’de meydana geldiği andan itibaren uçuşlar tahditli yapılmaya başladı, sonrasında havaalanında dezenfektan dağıtımı, ateş ölçümü, sosyal mesafe gibi uyarı levhaları ve birçok noktaya bilgilendirme panoları konuldu. Mecburen hava yollarını kullanmak zorunda olan vatandaşlarımızın da bu sürecin başta her şeyden önce bilinçlenmeye ihtiyacı vardı ve bu bilgi akışı da bu şekilde sağlandı” dedi. 

"Devletin desteğini çekmeyeceği kesin denebilir"

Ünlü, Türk Hava Yolları gibi önde gelen ve Pegasus gibi ticari ve ekonomik anlamda büyük katkılar sağlayan şirketlerin devlet desteğinin dışında kalmayacağına dikkat çekti. Birçok özel sektör ve ulaşım ağları gibi hava yolu şirketlerinin de koronavirüs sürecinden etkilenerek fazlasıyla negatif anlamda nasibini aldığına değinerek; “Bu süreci en iyi şekilde atlatacak olan şirketler kargo uçuşlarını devam ettiren şirketler olacaktır. Örneğin Pegasus ve OnurAir’in kargo taşımacılığı yok, bunu Türkiye’de yapan Act Airlines ve Türk Hava Yolları’dır. Bu durum çarkın dönmesine her ne kadar aman aman etki etmese de kendilerini ayakta tutabiliyorlar. Amerikan şirketi olan Delta Airlines ve Amerikan Airlines gibi bayrak taşıyan köklü şirketlerin bile zorluk çektiğini hatta hisselerinin dahi dibe kadar düştüğünü görebiliyoruz. Ekonomik anlamda devlet desteği ile ayakta kalabilecek duruma geldiler” diyerek ekonomik boyutlarda da süreç sonrasında birçok şeyin değişeceğini vurguladı. 

Sefa Ünlü, havacılık sektörünün 2020 yılını tamamen gözden çıkarıp çıkarmadığına yönelik soruya ise; “İçişleri Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı'nın aldığı kararlara göre Haziran başında uçuşlar tahditli olarak başlayacak. Öncelikle virüsü atlatmış yahut atlamakta olan ülkelere uçuşların gerçekleştirileceği konuşuluyor. Keza tüm bunların yanında şirketlerin hepsinin bu tarz durumlar için öngörüleri ve ekonomik planları vardır. Her ne kadar uzun bir süre elimizi kolumuzu sallayarak eskisi gibi rahat bir şekilde uçağa binemeyecek olsak da yüksek ihtimalle Haziran başında başlayan uçuşlar Eylül itibari ile normale dönecektir” diye vurguladı. 

Bilet fiyatlarında artış görülecektir 

Enes Sefa Ünlü, bilet fiyatlarında artış yaşanıp yaşanmayacağı konusu hakkında şunları söyledi: “Şu noktada şirketlerin artan ihtiyaçları, birikmiş borçlar, şirketin kazanamadığı kâr payları ve düşen borsa değerleri gibi etkenlerin yansıyacağı tek yer bilet fiyatları. Uçuk rakamları görmeyiz fakat gözle görülür bir artışın olabileceği söz konusu. Devletin KDV dediğim kısmı bir süreliğine almayıp bilet fiyatlarının tüketicinin alabileceği seviyeye çekilmesi gibi küçük olasılıklar bile olumlu bir etken” dedi. Sağlık ve hijyen konusuna da değinen Ünlü; "Uçaklarda test ve kitler olabileceği söz konusu, bunun yanı sıra belki de uçaklar için virüs sertifikaları ve lisansları çıkacak. Şirketler bu sertifikaya sahip olmayan uçaklarını uçuramayacaklar. İkinci dalga salgın havalimanlarında başlayabilir, çünkü gelen ve giden yolcular tamamen orada etkileşim halinde” dedi.

Enes Sefa Ünlü, son olarak belli şartlar sağlanmadığı sürece uçuşların risk teşkil edeceğini ve keyfi seyahatlerin uzun bir süre ertelenmesinin daha sağlıklı olacağını söyleyerek sözlerini noktaladı. 

THY yurt dışı uçuşlarına kademeli olarak başlama planı yaptı

Anadolu Ajansı haberine göre, Türk Hava Yolları Haziran ayından itibaren üç aylık periyotta uçuş planlamalarını hazırladı. Buna göre Haziran ayında 19 ülkeye uçuş yapılacak. Uçuş planlaması yapılan ülkeler şu şekilde: Kanada'da Toronto, Kazakistan'da Almatı, Afganistan'da Kabil, Japonya'da Tokyo, Çin'de Şanghay, Güney Kore'de Seul, Singapur, Danimarka'da Kopenhag, İsveç'te Stockholm, Norveç'te Oslo, Almanya’da Frankfurt, Berlin, Düsseldorf ve Münih, Avusturya'da Viyana, Hollanda'da Amsterdam, Belçika'da Brüksel, Beyaz Rusya'da Minsk, Gürcistan'da Tiflis, Lübnan'da Beyrut, Kuveyt ve İsrail'de Tel-Aviv havaalanı. THY, Temmuz ayında 74 ülkeye ve Ağustos ayında da 98 ülkeye uçmayı planlıyor.