Haber Üsküdar - Şamil Özkaya

Oluşum fikri Üsküdar’da doğan, internet kitapçılığının bir numarası olan Kitapyurdu sitesinin sahibi Sadi Kizir ile bir röportaj gerçekleştirdik. Doğma ve büyüme Üsküdar’lı olan Sadi Kizir'in kurduğu Kitapyurdu sitesinin merkezi de Üsküdar'da.

Kitapyurdu’nun kuruluş fikri nasıl oluştu?

Ben öğrenciyken Üsküdar’da kitabevimiz vardı. Pek ticari faaliyet sayılmazdı, ama yine alıp satıyorduk. Daha sonra bir reklam ajansı açtım. Kitaptan uzak kalmadık, yine bir yayınevi kurduk. Yayıncılık yapıyorduk, reklam ajansının bir yan faaliyeti olarak, yani biraz hobi amaçlı. O yıllarda yani 98-99'larda bütün dünyada dot-com çılgınlığı vardı.Herkes bundan bahsediyordu. İşte dot-com şöyle büyüyecek, bütün piyasa buna geçmek zorunda kalacak, geçmeyenler işlerini sürdüremeyecek falan. Dedik ki biz de batmayalım, biz de geçelim bir an evvel. Ne yapalım, ne yapabiliriz dedik, biz kitapçılığı biliyoruz zaten, Cağaloğlu’ndaydı reklam ajansımız. Yayıncılar da oradaydı. Bir kısmıyla alışverişimiz vardı zaten. Dedik ki, Amazon örneği var önümüzde, Amazon’a benzer bir şey yapalım dedik, başladık. Bilgisayar konusunda da mahirdik. Bilgisayar alım satımı da yapıyorduk, bir yazılım şirketi tecrübemiz de vardı. Limit bilgisayar diye bir yazılım şirketi kurmuştuk. Fakat sonra kapandı o şirket ve ortaklarından bir tanesi devam ettiriyor ama ben de dahil herkes ayrıldı. Bir ortak devam ettiriyor. Yazılımı da biliyorduk, kitapçılığı da biliyorduk, geriye bir tek siteyi kurmak kalmıştı.

Kitapyurdu’nun misyonu hakkında bilgi verebilir misiniz?

Kitapyurdu bir ticari şirket, bütün ticari şirketler gibi amacı kâr etmek ve büyümek. Ama bunun haricinde tabii ki bir stratejisi, bir çizgisi var. Kitap konusunda başvurulan ve aranan en önde kaynak olabilmek, bunun için çeşitli ortamları oluşturmak. Meselâ ilk kurulduğumuzdan beri Kitapyurdu’nda yorum bölümü vardır. 20 yıldır yorumlar var bizim sitede. O zamandan beri böyle bir şey topluyoruz. Kitap ve kültür hayatı konusunda bir portal gibi olma  maksadıyla yola çıktık.

Lokasyon olarak Üsküdar’ın merkeziniz olmasının avantajları neler? 

Yani öncelikle şunu söyleyeyim, lokasyon olarak çok merkezi bir konumdayız. Avrupa yakasına da yakınız zaten bu bizim açımızdan çok rahat bir konum. Üsküdar insanı 7'den 77'ye kitaba meraklı insanlardan oluşuyor, özellikle üniversite öğrencilerinde bunu gözlemliyorum, sizin Üsküdar Üniversitesi'nden gelen öğrencilerle, bu röportajı yaptığımız Nadide Kafe'de kültürel sohbetler düzenleme imkânı da buluyoruz.

Sitenizin ne kadar kullanıcısı var? Bu kullanıcılar kaç yaş aralığında?

Çeşitli zamanlarda böyle analizler yapıyoruz .Son zamanlarda yaptığımız bir analiz yok ama yıl başı itibariyle yayımlanmış bir infografiğimiz var. Bizim twitter ve instagram hesaplarımızdan ona ulaşabilirsiniz. Aşağı yukarı 6 milyona yakın üyemiz var, bunlardan 4 milyonu aktif üye. Yaş ortalaması ilk başladığımız yıllarda 40’lı yaşlarda seyrediyordu. Zaman geçtikçe ortalama 35’den 30’a doğru kaymaya başladı. Erkekler çoğunluktaydı kitap alanların içinde.Ama artık kadınlar daha çok alıyor gibi geliyor bize. 

İnternet kitapçılığının geleneksel kitapçılığa ne gibi etkileri oldu?

Başladığımız zamanlarda bizi hiç ciddiye almadılar. Bize böyle meczup gözüyle baktılar. Haftada 2-3 tane sipariş geliyor. Hatta ilk siparişleri bizim elemanlar veriyordu kargoya veya adrese teslim ediyordu. Dağıtım evlerinden, yayıncılardan kitap istediğimizde nereden çıktı bunlar, bir tane ondan bir tane ondan, onunla mı uğraşacağız, hadi neyse biz de şey yapalım, kırmayalım babından  bize kitapları veriyorlardı. Toplayıp getiriyorduk, müşterilere teslim ediyorduk. Bu aşağı yukarı 2 yıl kadar böyle sürdü.O dönemde yok mertebesinde satışlar ile başlamıştık, ama sürekli artan bir satış oranı vardı. 2 yıldan sonra biraz bir şeyler oldu. 5 yıldan sonra  bayağı büyük bir artış oldu. 2005 yılından sonra artık hatırı sayılır bir kitapçıydık. Yani bu tablodan şöyle bir şey de çıkıyor. Biz ilk başladığımızdan 2,5 yıla kadar sürekli zarar ettik ve sürekli finanse ettik Kitapyurdu’nu. 2,5 yıldan 5 yıla kadar da hep böyle 3 kuruş kazandıysak onu hemen Kitapyurdu’nun tanıtımı için harcadık. 5 yıldan sonra bir şeyler kazanabilmeye başladık.

Amazon gibi, Hepsiburada gibi sitelerin kitap satması sizi nasıl etkiliyor?

Amazon ve Hepsiburada gibi sitelerin kitap satması kitap sektörüne olumsuz etkide bulunuyor. Şöyle ki,  asıl satışlarını ve kârlarını kitaptan değil, tekstil ve elektronikten yapma peşindeler. Kitabı orada bir promosyon malzemesi olarak kullandıkları için, aldıkları fiyata kitap satıyorlar. Bu da piyasayı bozucu etki yapıyor. Biz de yayıncıları bu konuda sık sık uyarıyoruz. Çok fazla bir ağırlıkları olduğu da söylenemez.