Haber Üsküdar

Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi Reklamcılık Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Cihan Becan, Nöropazarlama Anabilim Dalı programından Gökçe Tamer ile birlikte tüketicilerin pandemi dönemi öncesi ve pandemi dönemindeki alışveriş alışkanlıklarındaki değişime yönelik bir araştırma gerçekleştirdi.

Hayatımıza son birkaç yıldır dâhil olan yen nesil uygulamalar alışverişte de önemli ölçüde yer kaplamaya başladı. Yeni nesil alışveriş platformları olarak ifade edilen bu uygulamalar, temelde akıllı cihazlar üzerinden market alışverişi yapabilmemizi sağlayan, siparişleri belirli saatler içerisinde tüketicilere ulaştıran mobil uygulamalar olarak karşımıza çıkıyor. ‘İstegelsin’, ‘Banabi’, ‘Getir’, ‘Migros Hemen’ bu uygulamalardan bazıları. Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi Reklamcılık Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Cihan Becan, Nöropazarlama Anabilim Dalı programından Gökçe Tamer ile birlikte 2020 Kasım-Aralık dönemine yönelik gerçekleştirdikleri araştırmalarında, tüketicilerin pandemi dönemi öncesi ve pandemi dönemi alışveriş alışkanlıklarını ve çevrim içi uygulamaların kullanımını incelediler.

Dr. Öğr. Üyesi Becan yapılan araştırmayla ilgili, “Çevrim içi ortamda 25 Kasım – 15 Aralık 2020 tarihlerinde gerçekleştirilen ankete katılan tüketiciler, salgın öncesine ve salgın dönemine ait motivasyonları ölçen soruları yanıtladı. Yüksek güvenilirlik düzeyine (α= ,980) sahip ankete, yüzde 73’ü kadın ve yüzde 47’si 25 – 34 yaş grubu aralığında olan, yüzde 51’ini ise çalışanların oluşturduğu toplam 487 kişi katıldı. Motivasyon faktörlerinin ortalamaları doğrultusunda, bağımlı-örneklem ikili testlerden alınan sonuçlara göre tüketicilerin pandemi döneminde yeni nesil alışveriş platformlarında alışveriş eylemine geçme oranının yüzde 18 oranında arttığı tespit edilmiştir. Daha önce yeni nesil alışveriş platformlarıyla ilgili farkındalık sahibi olup seyrek kullanan tüketici grubunun, artık daha sık ve yoğun bir şekilde alışveriş yapmaya başladığını gözlemliyoruz. Tüketicilerin yeni nesil alışveriş platformlarında alışveriş yapma motivasyon faktörleri çerçevesinde, pandemi dönemi öncesi ve pandemi dönemi arasında anlamlı bir fark ortaya çıkmıştır.” şeklinde konuştu.

Tüketiciler çevrim içi alışverişi daha güvenli buluyor

Alışveriş uygulamalarının tüketicinin kendini salgın döneminde daha güvende hissetmesine yardımcı olduğunu belirten Dr. Öğr. Üyesi Becan, “Tüketicilere yöneltilen ölçek soruları için yapılan faktör analizi sonuçlarına göre ‘algılanan risk’in, en yüksek güvenilirlik katsayısına sahip faktör olduğunu tespit ettik. Araştırmaya katılanların yeni nesil alışveriş platformlarını kullanarak ürünleri sağlıklı bir şekilde temin ettikleri, kendilerini sağlık açısından daha güvende hissettikleri, yeni nesil alışveriş platformlarında alışveriş yapmanın daha akıllıca olduğu yönündeki görüşlerinin, ölçekteki en yüksek ortalamaya sahip olduğu gözlemlenmiştir. Yeni nesil alışveriş platformlarının insan kalabalığından kurtulmaya olanak sağlaması yine katılımcılar tarafından ağırlıklı bir şekilde dile getirilmektedir.” dedi.

Dijital ortamda kalma süresi yeni nesil alışverişi artırıyor

Dijital ortamda geçirilen sürenin artışıyla çevrim içi alışveriş eğiliminin artışı arasındaki ilişkiye de değinen Dr. Öğr. Üyesi Becan, “Katılımcıların yeni nesil alışveriş platformlarına yönelik motivasyonlarının, dijital ortama bağlanma sürelerine göre istatiksel olarak anlamlı düzeyde farklılaştığını gördük. Farklılaşmanın hangi bağlanma süreleri arasında olduğunu belirlemeye yönelik yürütülen Post hoc testlerinden Tukey testi ile ikili karşılaştırmalar sonucunda, dijital ortama günlük ortalama 3 saatten fazla bağlanan katılımcıların, yeni nesil alışveriş platformlarına yönelik ilgi ve motivasyonlarının, daha az bağlanma sürelerine göre arttığını söyleyebiliriz.” dedi. Dr. Becan ayrıca yeni nesil alışveriş platformlarında alışveriş yapma sıklığının artmasıyla, insanların bu uygulamalar üzerinden alışveriş yapma isteklerinin daha da arttığını belirtti.

Tüketiciler gelecekte de yeni nesil alışverişi tercih edecek

Araştırma sonuçlarının tüketicilerin gelecekte de yeni nesil alışveriş uygulamalarını yoğun olarak kullanmaya devem edeceğini gösterdiğini belirten Dr. Becan, özellikle kıyafet, gıda ve elektronik ürünlerin çevrim içi ortamda satın alınma eğiliminde olduğunu belirtti. Dr. Becan, araştırma sonuçlarının tüketicilerin gelecekte fiziksel ortamda alışveriş imkânlarının olması durumunda da çevrim içi alternatifleri kullanmaya devam edeceğini gösterdiğini ifade etti.