Haber Üsküdar – Afranur Akçay

Yerel Gazetecilik dersi kapsamında Antalya Gazeteciler Cemiyeti Başkanı İdris Taş ile iletişime geçtim ve kendisiyle bu röportajı gerçekleştirdim.

Kendinizi tanıtır mısınız, kaç doğumlusunuz? Hangi okul mezunusunuz, gazeteciliğe ne zaman, hangi medyada ve hangi görevle başladınız?

Manavgat’ta doğdum. Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi’nden mezun oldum. 1997 yılında İstanbul’da Milliyet gazetesinde stajımı tamamladım. Türkiye’nin ilk yerel uydu televizyonu ETV’de mesleğe başladım. Askerlik görevimden sonra VTV’de Program Müdürü olarak görev aldım. Antalya Gazeteciler Cemiyeti’nin düzenlediği yarışmalarda TV Haber ve Program Yayınları Dalı’nda 1999, 2000, 2002 ve 2005 dönemlerinde “Yılın Gazetecisi” ödülü aldım. 2000, 2002 ve 2003 dönemlerinde “Yılın Başarılı Gazetecisi” mansiyon ödülü, Antalya’da düzenlenen Akdeniz Turizm Ödülleri Yarışması’nda “Yılın Gazetecisi Ödülü”, 2007 yılında da bölgesel ve yerel televizyonlar kategorisinde Güzel ve Doğru Türkçe Kullanımı Ödülü sahibi oldum. Basın Kartı Komisyonu Üyeliği ve Antalya Gazeteciler Cemiyeti Seçici Kurul Üyeliği, AGC Başkan Yardımcılığı da yaptım. Antalya Gazeteciler Cemiyeti Başkanlığı ile Akdeniz Gazeteciler Federasyonu Genel Başkan Yardımcılığı görevlerime devam etmekteyim. Ayrıca halen Lider TV’de Net Yanıt Turizm programının yapımcılığını ve moderatörlüğünü sürdürmekteyim.

Halen başkanlığını yaptığınız Gazeteciler Cemiyeti’nin tarihçesi hakkında bilgi verebilir misiniz? Ne zaman kuruldu, şimdiye kadar neler yaptı? Amacı ne? Kaç üyeniz var? Son olarak da Cemiyet olarak neler yapıyorsunuz?

Antalya Gazeteciler Cemiyeti 14 Ocak 1994 tarihinde kurulmuştur. Antalya Gazeteciler Cemiyeti başta kuruluş merkezi Antalya ve Türkiye'nin tanıtımına yönelik yurt dışında medya örgütleriyle iş birliği yapmaktadır. Bunlar arasında Almanya, Rusya, Çin, Kanada, Polonya, Hollanda, Azerbaycan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde faaliyet gösteren medya örgütleri yer almaktadır.

351 üyesi bulunan Cemiyetimizin iki önemli amacı var. İlki üyelerimizin haklarını koruyup, mesleğimize sahip çıkmak. İkinci olarak da Antalya kent markasını yükseltmek. 

AGC'nin yeni yönetimi olarak en başta TGC tarafından hazırlanan Gazetecilik Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’ni tüm meslektaşlarımızın bir pusulası olarak AGC idare merkezinin duvarına astık. Antalyalı gazetecilerin evi olarak gördükleri Kaleiçi’ndeki idare merkezinin zamana yenik düşmüş, yıpranmış taraflarının hızlıca onarılmasını sağladık. Antalya Olgunlaşma Enstitüsü işbirliğinde bahçe duvarımızı atık cam, porselen ve mozaiklerden oluşan “Atık Sanat Duvarı”na dönüştürdük. Böylece, Kaleiçi’nde yerli – yabancı turistlerin önünde fotoğraf çektirdiği bir sanat eserini turizme kazandırdık. AGC Basın Müzesi’ni geliştirmek için harekete geçtik. Antalya Sanayici ve İş İnsanları Derneği ile imzaladığımız protokol kapsamındaki yenileme çalışmaları bittiğinde Antalya modern bir basın müzesine kavuşacak. Başta üyelerimiz olmak üzere meslektaşlarımızın ve basın kuruluşlarının haklarını korumak için çatı meslek örgütleriyle dayanışma içinde olduk. Vergi borçluları listesinin yazılı basında yayımlanmasına son veren düzenlemenin Türkiye Büyük Millet Meclisi gündeminden geri çekilmesine katkı verdik. Dönemin cumhuriyet başsavcısı Halil İnal ile yaptığımız görüşme neticesinde, kademeler halinde yükseltilmek üzere ilk aşamada 500 bin TL’ye kadar olan icra ilanlarının yerel gazetelerde yayımlanmasını sağladık. AGC’nin de içinde olduğu basın meslek örgütlerinin kararlı mücadelesi sonucunda, “toplumsal olaylarda ses ve görüntü kaydı alınmasının engellenmesi”ne yönelik Emniyet Genel Müdürlüğü genelgesinin yürütmesi durduruldu. Basın kartı sahibi gazetecilerin Antalya Havalimanı otoparkından ücretsiz yararlanmasına son veren uygulamadan, AGC Yönetim Kurulu’nun ısrarlı takibi sonucu geri adım atıldı. Antalya Barosu ve Kent Konseyi ile dayanışma içinde hareket ederek Manavgat Beşkonak’ta mermer ocağına izin verilmesine karşı kamuoyu oluşturduk. Üyelerimizin mesleki ve kişisel gelişimine katkı sağlayacak eğitim faaliyetlerinin yanı sıra, birinci derece yakınlarının da faydalanacağı eğitim ve sağlık hizmetleri için işbirliği protokelleri imzaladık. Antalya Organize Sanayi Bölgesi ile yaptığımız işbirliği neticesinde “internet ekipler amiri” adıyla tanınan yazar Serdar Kuzuloğlu, bölge sanayicisine ve üyelerimize yönelik  “koronavirüs sonrası dünya ve değişen dünyada medyanın konumu” başlıklı bir sunum gerçekleştirdi.

Antalya Barosu ile imzaladığımız iş birliği protokolü kapsamında "Basın kanununda düzenlenen suçlar ve medyada hukuk dilinin kullanımı" başlıklı bir eğitim programı düzenlendi. Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği (TÜKD) Antalya Şubesi ile “Antalya’da medya dilini dönüştürüyoruz” projesini hayata geçirdik. Proje kapsamında Antalya gazetecileri eşitlikçi medya dili başlıklı bir kitapçık çıkarılarak Türkiye basın tarihine önemli bir eser kazandırıldı. Tunç Eğitim Kurumları ve Sibel Gezen Eğitim Kurumlarıyla yapılan protokoller kapsamında üyelerimizin ve birinci derece yakınlarının yararlanacağı yüzde 60’a varan indirimler sağlandı. Üyelerimizin kentteki sağlık ve tedavi imkânlarından avantajlı koşullarda yararlanması için Yaşam Hastaneler Grubu ile yüzde 35’e; Termessos Hastanesi ile yüzde 30’a varan indirim protokolleri imzaladık. Basın çalışanlarının optik ve güneş gözlüklerine indirimli erişmelerini sağlamak adına Terra Optik ile anlaşma sağladık. 

Antalya Gazeteciler Cemiyeti bu dönem kentin kültür sanat atmosferine katkı sunan projeler de üretti. Sanatseverler kentte günlük yayınlanan bir yerel gazeteyi Antalya Kültür Sanat gişesinde göstererek, dünyanın en önemli heykeltraşı Rodin’in sergisini ücretsiz gezme fırsatı buldu. Kentimizin kültür – sanat ve yayın hayatına katkı sunan Bayram Gazetesi geleneğini devam ettirdik. Yetinmedik, 38 yıllık cemiyet tarihinde bir ilke imza atarak yılbaşı özel gazetesi’ni yayın hayatına kazandırdık. Bu yayınlara haber, röportaj, köşe yazısı gibi dallarda eser veren üyelerimize telif ücret ödedik. Reklam gelirleriyle de üyelerimizin çocuklarına eğitim bursu veriyoruz.

Meslektaşlarımızın uluslararası deneyim kazanması adına 22 yıldır sürdürdüğümüz kardeşlik köprüsü kapsamında Almanya’da Nürnberg Basın Kulübü’nün misafiri olduk. Antalya Valisi Ersin Yazıcı’nın da eşlik ettiği AGC heyetindeki gazeteciler mesleki eğitimleri açısından farklı ve etkileyici bir deneyim kazanma şansı yakaladı. Ayrıca, Kazakistan Türk Dili Konuşan Gazeteciler Vakfı ile de kardeşlik protokolüne imza atıldı. 

Cemiyet Başkanlığını yaptığınız şehrinizde gazetecilik faaliyetleri hakkında bilgi verebilir misiniz? Kaç basılı gazete var, kaç bağımsız haber sitesi var? Şehrinizdeki gazeteciliği nasıl değerlendiriyorsunuz?

Cemiyetimiz için Ekim 2022 tarihinde göreve geldiğimiz andan bu yana Gazipaşa'dan Kaş'a kadar Akdeniz çanağında üyelerimizin ihtiyaçlarına ve beklentilerine kulak vererek çok sayıda etkinliğe imza attık. Antalya Barosu ile yargı sürecindeki haber dili üzerine eğitim gerçekleştirdik. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi ve Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği (TÜKD) ile eşgüdümlü olarak medyada eşitlikçi dil projesini hayata geçirdik. Çeşitli mesleki eğitimlerimiz devam edecek.

Kentimizde 13 yerel gazete 24 bağımsız haber sitesi mevcut. Antalya basını köklü bir basın tarihine sahiptir. Cumhuriyetin kuruluşundan bu yana yayın hayatına devam eden Antalya ve Hürses gibi tarihe tanıklık eden gazetelerimiz oldu. Hürses hâlâ yayın hayatını sürdürmektedir.

Şehrinizdeki medya kuruluşlarının temel sorunları nelerdir? Bu sorunları çözmek için neler yapılmalıdır? Cemiyet olarak bu konuda çalışmalarınız var mı?

Antalya’mızda medyada en büyük sorun istihdam ve ekonomik sorunlar. Ekonomik sorunlara bir nebze de olsa çözüm yolları bulmaya çalıştık. Göreve geldiğimiz günden bu yana özellikle Antalya Büyükşehir Belediyesi ile görüşerek meclis kararlarının resmi ilan olarak yerel basına verilmesini sağladık. Yerel basınımıza bir nebze de olsa soluk aldırdık. Türkiye'de icra iflas ilanlarını yerel gazetelerde ilk yayınlatan Antalya Gazeteciler Cemiyeti'dir.

Şehrinizdeki medyanın olumlu yönleri nelerdir? Halk gazetecilere nasıl bakıyor? Takdir ediyor mu?

Antalya'da yerel basın oldukça güçlüdür. Gerek yerel yönetimlerin vereceği kararlar noktasında gerek gündem oluşturma konusunda, kentin doğal alanları ve çevre sorunlarında her zaman yerel basın kazanmıştır. Son olarak Başkonak'ta mermer ocağı yapılmasına büyük tepki vererek, mermer ocağının yapılmasının önüne geçilmesini örnek olarak söyleyebilirim.

Basın Kanunu ile gazeteciliği ilgilendiren bazı kanunlarda son yapılan değişiklikler hakkındaki değerlendirmeleriniz nelerdir? Yasa değişikliklerinin olumlu ve olumsuz yönleri hakkında değerlendirme yapabilir misiniz?

Sansür yasası ne yazık ki basın özgürlüğüne vurulmuş büyük bir darbedir. Yasanın bu boyutunun yeniden gözden geçirilmesini ve geri çekilmesini istiyoruz.

Yerel medya yaygın/ulusal medyaya göre daha mı özgür yoksa daha mı kısıtlı?  

Aslında medyanın yerel, ulusal diye adlandırılmasına karşı olan bir gazeteci olarak gazeteciliğin yereli ya da ulusalı diye ayırmanın mantıksız bir durum olduğunu belirtmek isterim. Medyanın büyümesi için yerel önceliklidir.