Tülay Gökçimen’den kelimeleri ile savaşanların belgeseli: “Adı Soykırım”

Haber Üsküdar- Şüheda ARVAS

Çin'in Uygur Türklerine yıllardır uyguladığı sistematik işkence tanıklarının ağzından anlatılan belgesel “Adı Soykırım”, Esenler Genç İHH öncülüğünde 4 Haziran 2022 tarihinde Kadir Topbaş Kültür Merkezi'nde gösterildi. Yönetmenliğini Tülay Gökçimen’in yaptığı ve Human Movie Team ekibinin ortak yapımı olan “Adı Soykırım” belgeseli bölgede yıllardır yaşanan insan hakları ihlallerine dikkat çekmeyi amaçlıyor.

Gösterim sonunda yönetmen Tülay Gökçimen ve izleyicilerin bizlerle duygu ve düşüncelerini de paylaştığı haberin video formatı için buraya tıklayın.

Belgeselde Uygur Türklerine yönelik 73 yıl boyunca uygulanan, Uygur Türklerini Çinlileştirerek asimile etme çalışmasının tanıkları, kendi ağızlarından yaşadıklarını anlatıyor. İşkence ve insanlık dışı muamelelere maruz kalan, özellikle de son beş altı yıldır ailelerinden haber alamayan Doğu Türkistanlıların hikayeleri, Türkiye'de yaşayan Uygur Türkü Meryem Sultan, Muhammed Ali Atayurt ve Aygül Kadir tarafından aktarılıyor.

"Kelimeleri ile savaşan insanların sesini dünyaya duyurmak için böyle bir belgesel yaptık"

22 yıldır medya sektöründe çalıştığını, son 15 yılda ise savaş, çatışma, işgal, afet ve yokluk bölgelerinde belgeseller çektiğini söyleyen Gökçimen, ilk defa bölgeye gitmeden başka bir ülkede yaşayan insanların hikayelerini anlatmaya çalıştıklarını açıklayarak şunları söyledi:

"Aslında bölgeye giderek çekmek, oradaki insanları konuşturmak, o havayı yansıtmak istiyorduk ama başvurduğumuz bütün yollar bize bu konuda izin verilmeyeceğini ve Doğu Türkistan halkının da konuşamayacağını söylemişlerdi. 2017 yılına kadar Doğu Türkistan halkı yine kendi dertlerini kendileri anlatamıyordu. Artık insanlar, benim gördüğüm kadarıyla konuşmaya karar verdi. Zaten belgeselde de Meryem Sultan, 'Kelimelerimiz ile savaşıyoruz' diyor. Kelimeleri ile savaşan insanların sesini dünyaya duyurmak için böyle bir belgesel yaptık. Belgeseli animasyonlar, çizimler ve haritalarla destekleyerek üç tanığın bu yaşananlardan nasıl etkilendiğini biz üstüne yorum yapmadan anlatmaya çalıştık. Hayırlara vesile olsun. Biz elimizden geldiği kadarıyla dünyanın farklı yerlerinde, farklı coğrafyalarında, farklı dillerde bu belgeseli göstermeye ve insanları bu soykırımdan haberdar etmeye devam edeceğiz inşallah."

Gösterim öncesinde konuşan Doğu Türkistan Nuzugum Kültür ve Aile Derneği Başkanı Münevver Özuygur kendi hikayesini anlatarak Çin’in kendisine ve ailesine yaşattığı baskı ve işkenceleri izleyicilerle paylaştı. Özuygur, Doğu Türkistan halkına uygulanan bu soykırımın sadece Doğu Türkistanlıların davası olmadığını tüm Türk dünyasının, Müslümanların, kendisine insan diyen herkesin davası olduğunu ve bir insana asla reva görülmeyecek bu uygulamalara ses çıkarmasını gerektiğini söyledi.

“Ben vatandaşlığıma her baktığımda üzerinde kan görüyorum”

“2009'da gerçekleşen Urumçi katliamı ile bize istisnai vatandaşlık verildi. Ben vatandaşlığıma her baktığımda üzerinde kan görüyorum çünkü 2009 yılında Urumçi’de çok büyük bir katliam oldu. Sizler gibi genç erkeklerimiz, öğrencilerimiz, kızlarımız, binlerce Uygur Türkü Çin yönetimi tarafından katledildi. Onların ölümü ve başlarına gelen bu zulümle Türkiye bize bu vatandaşlığı verdi. Benim üzerimde hissettiğim sorumluluk ise daha da arttı. Ben Türkiye'yi çok seviyorum ama bir gün bile memleketimi unutamadım çünkü ben memleketimi güllük gülistanlık bir şekilde bırakıp gelmedim. Kardeşlerimi, ailemi zulüm içinde bırakıp gelmek zorunda kaldım. Ben 24 senedir vatan hasreti ile yaşıyorum.”

Belgeseli nasıl izleyebiliriz?

Belgeselin tamamı ilk gösterimden sonra sosyal medyada insan hakları ihlallerine yönelik içerik üreten ve belgesel yapımına da ortak olan Human Movie Team ekibinin Youtube kanalına yüklendi. İzlemek için buraya tıklayın.