Sakarya Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Sezai Matur: Gazete bayilerinde Sakarya gazeteleri ulusal gazetelerden daha çok satıyor

Haber Üsküdar – Yusuf Can Uluocak

Üsküdar İletişim'de verilen Yerel Gazetecilik dersi kapsamında Sakarya Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Sezai Matur ile bir röportaj gerçekleştirdik ve kendisine Sakarya'da gazeteciliği sorduk.

Kendinizi tanıtır mısınız, kaç doğumlusunuz? Hangi okul mezunsunuz, gazeteciliğe ne zaman, hangi ortamlarda ve hangi görevle başladınız?

1966 yılında Adapazarı'nda doğdum. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi'nden 1988 yılında mezun oldum. Sakarya'da yayımlanan Yenigün gazetesinde muhabir olarak karışıklığa. Sabah ve Cumhuriyet gazetelerinin Sakarya şubesi bürosunda askere gidene kadar yararlanın. Aralık 1992-Mart 1994 arasında Adapazarı Belediyesi bünyesinde faaliyet gösteren Adapazarı Radyo Televizyonu'nda (ART) üretti. 1994 yılının son bilgileri Sakarya'nın ilk yerel televizyonu Kanal 54'ün genel müdürlüğünü üstlenerek sil baştan yapılandırdım. 1995-1999 yılları arasında Sakarya Radyo Televizyonu'nda, haber koordinatörü ve genel müdür olarak görev aldım. 2000-2004 yılları arasında Adapazarı gazetesi yazı işleri müdürü olarak çalıştı. Aralık 2004'te Yeni Haber gazetesini kurdum. 16 yıl kesinlikle genel yayın müdürü olarak çalıştığım Yeni Haber'den Şubat 2020'de ayrılıp T54 adıyla bir internet haber sitesi kurdum. 1 Mart 2022'de Söz Sakarya gazetesinin genel yayın müdürlüğünü üstlendim. Halen Söz Sakarya ve T54'ü birlikte yönetiyorum. Ayrıca Oxijen TV'de Son Söz adlı bir programda konuklarımızla Sakarya'nın ve yöredeki konuşmalarındaki konuları tartışıyoruz. 
2006 yılında Sakarya Gazeteciler Cemiyeti Başkan Yardımcısı oldum. 2007'de SGC Başkanı seçildim. 2009'dan bu yana Türkiye Gazeteciler Federasyonu yöneticiliği bulunuyor. 

Halen başkanlığını yaptığınız Gazeteciler Cemiyeti'nin tarihçesi hakkında bilgi verebilir misiniz? Ne zaman kuruldu, bugüne kadar neler yaptı? Amaç ne? Kaç üyeniz var? Son olarak da Cemiyet olarak neler var?

Sakarya Gazeteciler Cemiyeti Türkiye’nin en köklü gazetecilik meslek örgütlerinden biridir. Eylül 1954’te kurulan SGC 68 yıllık geçmişe sahip, Türkiye genelinde tanınan bir cemiyettir. Geçmişten bugüne Sakaryalı gazetecilerin buluşma noktası olan Sakarya Gazeteciler Cemiyeti’nin, gazetecilerin ve mesleğin sorunlarının çözümüne katkı sunmak, gazeteciler arasında dayanışmayı geliştirmek gibi amaçları bulunuyor. 17 Ağustos depreminde yıkılan Basın Merkezi’nden sonra 2014 yılında inşa edilen yeni Basın Merkezi’nde Basın İlan Kurumu Sakarya Şubesi’ne de ev sahipliği yapıyor. Basın Merkezi’nde modern bir toplantı ve eğitim salonu bulunmakta. Salonumuz hizmet içi eğitim programlarının düzenlendiği bir merkez haline gelirken diğer STK’lar tarafından da kullanılmaktadır. 80 üyemiz var. SGC olarak Sakarya’da gazetecilik eğitimi için Sakarya Üniversitesi bünyesinde İletişim Fakültesi, Meslek Yüksek Okulu bünyesinde Basın Yayın bölümü, meslek liselerinde gazetecilik, radyo-televizyon ve grafik bölümlerinin açılmasına öncülük ettik. 

Cemiyet Başkanlığını yaptığınız şehrinizde gazetecilik faaliyetleri hakkında bilgi verebilir misiniz? Kaç basılı gazete var, kaç bağımsız haber sitesi var? Şehrinizdeki gazeteciliği nasıl değerlendiriyorsunuz?

Sakarya’da 7 günlük gazete, 50’yi aşkın internet haber sitesi mevcut. Uydudan yayın yapan bir TV kanalı, 10 radyo, internet üzerinden yayın yapan internet televizyonları ve aylık dergiler bulunuyor. Anadolu Ajansı Bölge Müdürlüğü Sakarya’da faaliyet gösteriyor. Sakarya’da basının Türkiye’nin örnek gösterilen bir yapıya sahip olduğunu söyleyebilirim. 

Şehrinizdeki medya kuruluşlarının temel sorunları nelerdir? Bu sorunları çözmek için neler yapılmalıdır? Cemiyet olarak bu konuda çalışmalarınız var mı?

Her yerde olduğu gibi Sakarya’da da medyanın en büyük sorunu kuşkusuz ekonomik sorunlar. Ekonomik sıkıntıyla birlikte istihdam imkânları azalan gazeteler, ajanslara ve kurum-kuruluşlardan gelen basın bültenlerine bağlı kalmak zorunda kalıyor. Özgün haber sayısı giderek azalan gazeteler, pandemi döneminde kaybettiği okurlarını yeniden kazanmakta zorlanıyor. Ekonomik zorlukları aşmak için yerel yönetimler ve şehirdeki büyük sanayi kuruluşlarıyla temas kurularak gazetelere özel destekler sağlanmaya çalışılıyor. 

Şehrinizdeki medyanın olumlu yönleri nelerdir? Halk gazetecilere nasıl bakıyor? Takdir ediyor mu?

Sakarya basını, şehrin gündemini belirleyen en önemli dinamiktir. Yaşadığı onca soruna rağmen bu gücünü kaybetmeyen Sakarya basınına Sakarya halkı güveniyor. Türkiye’de gazete bayilerinde, ulusal gazetelerden daha çok satış yapan yerel gazetelere sahip bir şehir Sakarya. Ancak gazetelerin yaşaması için çok fazla destek olduğunu söylememiz de mümkün değil. 

Basın Kanunu ile gazeteciliği ilgilendiren bazı kanunlarda son yapılan değişiklikler hakkındaki değerlendirmeleriniz nelerdir? Yasa değişikliklerinin olumlu ve olumsuz yönleri hakkında değerlendirme yapabilir misiniz?

Yasanın en çok eleştirdiğimiz maddesi 29’uncu maddeydi. Basın ve ifade özgürlüğüne büyük bir darbe vurduğunu düşündüğümüz bu maddenin Anayasa’ya aykırı olduğu çok açık. Anayasa Mahkemesi’nin maddenin iptali yönünde karar vermesini bekliyoruz. 

Yerel medya yaygın/ulusal medyaya göre daha mı özgür yoksa daha mı kısıtlı?  

Ben son yıllarda yerel medyanın da ulusal medya gibi benzer bir yapıya büründüğünü düşünüyorum. Yerel iktidarlar, yerel basını kontrol altına almak adına farklı yönlendirme deniyor. Ekonomik güçlükleri barındırmaya yönelik baskılardan kurtulmayı kolaylaştırabiliyor.