Afyon Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Sezer Küçükkurt: Gazetecinin yeni bir yasal tanımı yapılmalıdır

Haber Üsküdar-Kubilay GÜL

Üsküdar İletişim’de verilen Yerel Gazetecilik dersi kapsamında Afyon Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Sezer Küçükkurt ile bir röportaj yaptık. Kendisine, Afyon yerel medyasına ve sorunlarına ilişkin sorular yönelttik.

Kendinizi tanıtır mısınız, hangi okul mezunusunuz, gazeteciliğe ne zaman, hangi medyada başladınız?

1976 yılında Afyonkarahisar Merkez’de doğdum. Anadolu Üniversitesi Medya ve İletişim Bölümü mezunuyum. Gazeteciliğe baba mesleğim olması nedeniyle çocuk yaşlarda gazete dağıtıcılığı ve matbaa çıraklığı yaparak başladım. Zaman içerisinde muhabir, foto muhabiri, haber ajansı muhabirliği, köşe yazarlığı, matbaa ve laboratuvar görevlisi, gazete sahibi olarak görev aldım.

Halen başkanlığını yaptığınız Gazeteciler Cemiyeti’nin tarihçesi hakkında bilgi verebilir misiniz? Ne zaman kuruldu, kaç üyeniz var, Cemiyet olarak neler yapıyorsunuz?

Afyon Gazeteciler Cemiyeti 1984 yılında Afyonkarahisar Basın Yayın Derneği adıyla kuruldu. 2021 yılında Afyon Gazeteciler Cemiyeti adını aldı. Şu an için 130 üyesi bulunmaktadır. Afyon Gazeteciler Cemiyeti olarak üyelerimizin yardımlaşma ve dayanışmasına yönelik birçok etkinlik yaptığımız gibi basın camiasının layıkıyla temsil edilmesi, meslektaşlarımız arasında birlik ve beraberliğin sağlanması, ilimize ve ülkemize yapılacak olan tüm çalışmaların desteklenmesi gibi çalışmalarda bulunmaktayız.

Cemiyet başkanlığını yaptığınız şehrinizde gazetecilik faaliyetleri hakkında bilgi verebilir misiniz? Kaç gazete var, kaç haber sitesi var? Şehrinizdeki gazeteciliği nasıl değerlendiriyorsunuz?

Afyonkarahisar’da günlük olarak yayınlanmakta olan 7 yerel gazetemiz var. Bunların yanı sıra 2 TV kanalımız, 7 radyo kanalımız ve yaklaşık 50 internet haber sitemiz faaliyet göstermektedir. Afyonkarahisar’da gazetecilik benzer illere oranla son derece dinamik, aktif ve etkili bir şekilde sürdürülmektedir. Afyonkarahisar’da yerel basın şehrin dinamosu gibi görev yapmakta, gündemi belirlemekte, şehrin eksik ve taleplerinin yerine getirilmesi amacıyla görev yapmaktadır. Afyonkarahisar’daki yerel basın kuruluşları ve yerel basın mensupları devletinin, milletinin hizmetinde, toplumun talep ve isteklerine yönelik tüm çalışmalara olumlu katkı sunmaktadır.

Yerel medyanın temel sorunları nelerdir? Bu sorunları çözmek için neler yapılmalıdır? Cemiyet olarak bu sorunları çözmek için neler öneriyorsunuz?

Basın-yayın camiasının içerisinde bulunduğu sorunların en başında “gazetecilik mesleği”nin bir tanımının olmaması gelmektedir. 250 TL’ye bir internet adresi alan herkes kendisini “gazeteci” olarak nitelemekte, bu durum birçok kargaşayı beraberinde getirmektedir.

Meslek ahlâkı, kuralları ve gelenekleri ile bağı olmayan pek çok kişi bir kamu görevi olan “gazetecilik” kisvesine bürünerek siyasi, ticari ve sosyal birçok alanda değişik amaçlara hizmet edebilmektedir.

Sosyal medya ile ilgili olarak yapılması gündemde olan çalışmalar kapsamına “basın-yayın” camiası da dahil edilmeli, öncelikle “gazeteci”nin yeni bir yasal tanımı yapılmalıdır. Böylece belirli şartları yerine getiremeyenlerin bu önemli meslek sıfatını kullanma hakkı ortadan kalkmalıdır. Mesleki şartları yerine getiren, kamu görevinin gereklerini sağlayan gazetecilere ise kolaylıklar sağlanmalıdır.

Bunun için doktorluk, mali müşavirlik, avukatlık meslekleri için oluşturulmuş sistemlerden yararlanılabilir. Gazeteciler Cemiyetleri yasal statü ile Baro, Tabip Odası, Muhasebeciler Odası gibi yetkilerle donatılırsa, meslek camiasının ahilik kuralları çerçevesinde kendi kendini kontrol etmesi sağlanabilir. Örneğin yasalara ya da meslek ahlâkına aykırı hareket eden bir gazetecinin “meslek ruhsatı” kısa süreliğine elinden alınır ya da tümden iptal edilirse mesleki bir disiplin ortaya çıkacaktır.

Sorunların birçoğunu büyük manada ortadan kaldırabilecek böylesi bir yasal düzenlemenin haricinde sektörümüzle ilgili olarak meslektaşlarımızın dillendirdikleri talepler aşağıdaki gibidir:

1. Malum ekonomik gelişmeler nedeniyle sektörümüz mali açıdan büyük sıkıntıdadır. Asgari ücret, elektrik ve dövize bağlı sarf malzemelerindeki artışla birlikte resmi ilan zamlarının yeniden gündeme alınması en büyük arzumuzdur.

2. Anadolu’da bulunan yerel medya şirketleri (en az 3 işçi çalıştıranlar) KOBİ kapsamında Kredi Garanti Fonu’ndan veya KOSGEB’den kredilendirilmelidir.

3. Yerel radyo ve televizyon kuruluşlarından telif bedelleri başta olmak üzere RTÜK payı ile frekans bedellerinde indirime gidilmelidir.

4. TÜRKSAT uydu bedeli ödemeleri için dövizle değil, TL üzerinden indirimli olarak ödeme imkânı sağlanmalıdır.

5. Kamu spotları yayınları ücretlendirilmek suretiyle, basın-yayın kuruluşlarına destek sağlanmalıdır. Toplumsal mesaj içeren devletin duyuruları ilgili bakanlıkça resmi ilan olarak yayınlatılmalıdır.

6. Kamu kurumlarının resmi ilan statüsünde olmayan reklamlarına ayrılan bütçe tamamen İstanbul merkezli basın yayın organlarına dağıtılmaktadır. Bu bütçenin asgari yüzde 30'u yerel medyaya ayrılmalı ve Basın İlan Kurumu aracılığıyla eşit olarak dağıtılmalıdır.

7. Yerel medyanın dijital dönüşümünde kullanılmak üzere teknolojik altyapı için düşük faizli kredi imkânı sağlanmalıdır. Bu konuyla ilgili olarak Kalkınma Ajansları aracılığıyla projeler hazırlanıp, hayata geçirilmelidir.

8. Gazete basımında kullanılan kâğıt, kalıp ve mürekkep gibi ithal malzeme maliyetlerinin kur artışlarından etkilenmemesi sağlanmalı ve gümrük vergileri tamamen sıfırlanmalıdır.

9. Üniversitelerdeki basın-yayın ve gazetecilikle ilgili bölümlerden mezun olan binlerce öğrenci iş beklemekte, sektör ise iş bilen elemana muhtaç durumdadır. Ders müfredatları ve fiili uygulamalar birbiriyle uyumlu hale getirilmelidir.

10. KDV oranlarındaki son artışlar sektörümüzü olumsuz etkilemektedir. Yüzde 8 ve yüzde 18 olan KDV oranlarında değişiklik yapılmaması, mümkünse indirime gidilmesi öncelikli talebimizdir. Özellikle Anadolu basını için reklamlarda uygulanan yüzde 18’lik KDV oranı bir yıllığına yüzde 1 olarak uygulanmalıdır.

11. İnternet sitelerinin Eylül ayı sonuna kadar erişmeleri gereken ziyaretçi sayıları için belirlenen süre 6 ay uzatılmalı, sitelerin gereken çalışmaları yapması için zaman tanınmalıdır.

12. Yerel yayın yapan radyo, televizyon ve gazetelere ek kaynak sağlayabilmesi adına bazı illerde uygulamasına başlanan Belediye Meclisi ve İl Genel Meclisi gibi karar organlarının Meclis Kararlarının resmi ilan niteliğinde yerel basın-yayın organlarında yayımlanması hem vatandaşın bilgilenmesi için hem de yerel basına destek sağlanması için faydalı bir uygulamadır. Bu uygulamanın Afyonkarahisar’da da hayata geçirilmesi gerekmektedir.

Yerel medya neden önemli?

Yerel medya toplumla doğrudan bağlantılı bir şekilde demokrasinin işlerlik kazanması, vatandaşın talep ve isteklerinin dile getirilmesi, kamu kurumları üzerinde toplum adına denetim görevi üstlenmesi nedeniyle önem taşımaktadır.

Gazetecilik yapmak isteyen gençlere ne tavsiye edersiniz?

Öncelikle mesleki eğitimlerine önem vermeleri, sonrasında ise meslek sevgisi ile hareket etmeleri gerekmektedir. Özveride bulunmayı kabul etmeden gazetecilik mesleğinde başarıya ulaşmak mümkün değildir. Mesai mefhumunun olmadığını, hayatın her anında meslekle iç içe olmayı, çok çalışmayı göze almak gerekmektedir.