Beste Uyanık: “Dört ayda yüz bin aboneye ulaşan tek kadın YouTuber oldum”
Röportaj: Damla Hatipoğlu
Gazeteci Beste Uyanık’a, Türkiye’de yükselen YouTube gazeteciliğini ve bu alandaki deneyimlerini sorduk. B/U Beste Uyanık isimli YouTube kanalında 2018’den bu yana para ve borsa konusunda programlar yapan Beste Uyanık, 172 bin aboneye ulaşmış durumda.
YouTube’da gazetecilik yapmaya ne zaman ve nasıl karar verdiniz? Bu kararı almanızı sağlayan nedenler nelerdi?
Benim aklımda hep sosyal medya platformlarında aktif olmak vardı. Ancak pandemiye kadar çok fazla itibar görmediler. Benim kırılma noktam CNN Türk’teki on senelik çalışma hayatımın bitmesi ile başladı. Sonrasında televizyon adına en hızlı hareket alanımın olduğu yer YouTube oldu. Ben dört ay gibi kısa bir sürede 100 bin aboneye ulaşan tek kadın Youtuber oldum. Ancak asıl nedenim, yaşadıklarımdan sonra bir kurumun altında çalışmak istemememdi.
“Kutuplaşmaya ve kabalaşmaya çok açık bir mecra”
YouTube gazeteciliği ile geleneksel medyadaki gazeteciliği karşılaştırabilir misiniz? Aralarındaki benzerlik ve farklılıklar neler?
YouTube daha özgür, daha gerçekçi. Ancak televizyonculuğun çizdiği sınırlar olmadığı için kutuplaşmaya ve kabalaşmaya çok açık bir mecra.
YouTube’da gazetecilik yapmanın avantaj ve dezavantajları hakkında neler söyleyebilirsiniz? YouTube üzerinden gazetecilik yaparken en çok karşılaştığınız zorluklar neler?
Ben çok memnunum. Sadece platformlar çok nankör. Sürekli içerik üretmeniz gerekiyor ve takdir edersiniz ki her an her gelişmeyi takip etmek zor olabiliyor. Bir de en çok zorlandığım şey sosyal medyadaki takipçilerin çok rahatlıkla hakaret edebiliyor olmaları.
İzleyici kitle ile etkileşiminiz oluyor mu? Canlı yayınlarda izleyicilerinizin sorularına anında cevap veriyor musunuz? İzleyici yorumları hakkında ne düşünüyorsunuz? Sizi motive mi ediyorlar yoksa canınızı mı sıkıyorlar?
Ben kitlemle yakınlaşmayı seviyorum. Arada çok yargı dağıtan, kaba eleştiren veya anlamsız samimiyet bekleyen kullanıcılarımla anında mesafe koyuyorum. Şimdi bizim işimiz para. İnsanlar kazandıkları zaman teşekkür etmiyorlar, ancak kaybettikleri zaman rahatlıkla beni suçlayabiliyorlar. Armut piş ağzıma düş diye düşünen takipçilerimi hemen blokluyorum.
“Otosansür uygulamam diyorsanız zaten siz toplumda yaşayamazsınız”
YouTube’da konuşurken, yorum yaparken kendinize otosansür uyguladığınız oluyor mu? Uyguluyorsanız neden?
Tabii ki uyguluyorum. Çünkü işime saygım var. Benim konum para ve para hepimizin, özellikle Türkiye gibi ekonomik şoklara son derece açık bir ülke halkı için ayrıca önemli. Ben yayınlarımda yatırım tavsiyesi vermiyorum. Kendi görüşlerimi paylaşıyorum. Ve bunları da sıkça dile getiriyorum. Konuşurken şayet otosansür uygulamam diyorsanız zaten siz toplumda yaşayamazsınız. Bize konuşma becerimiz boşuna verilmemiş.
“Sosyal mecralar size sizin istediğinizi gösterir”
Türkiye'de son yıllarda YouTube gazeteciliğinin yükselişini nasıl değerlendiriyorsunuz? Geleneksel medyanın yerine geçen bir alternatif mi, yoksa onu tamamlayan bir mecra mıdır?
Geleneksel mecralarda doğru habere ulaşmak artık imkânsız olduğu için sosyal medya öne çıktı. Geçmişten bu yana olduğu gibi Türkiye’de popüler olan her zaman suistimal edilir. O nedenle sosyal medya şaklabanları, komplo teorisi uzmanları gibi isimler türedi. Kullanıcının çok daha bilinçli olması gereken bir dönemdeyiz. Ayrıca sosyal medya sayesinde hayatımıza bir terim daha girdi. O da algoritma. Unutmayın ki sosyal mecralar size sizin istediğinizi gösterir. Objektif değildir.
YouTube’da yayın yapan gazetecilerin RTÜK tarafından denetlenmesi gerektiğini düşünüyor musunuz, yoksa RTÜK YouTube yayınlarına karışmamalı mı?
Eğer RTÜK objektif olsaydı ya da kalabilseydi tabii ki karışmalı. Ancak emirler üzerinden dönen bir denetleme hiç hoş değil.
