Kadınlar KADES konusunda kararsız: Biber gazına ve diğer savunma yöntemlerine yöneliyorlar

Haber Üsküdar: Elif ALTIN

Kadına yönelik şiddetin arttığı günümüzde, kadınlar kendilerini koruma adına KADES (Kadın Destek) uygulamasını kullanıyorlar, ancak çoğu kadın uygulamanın eksiklikleri nedeniyle kendini güvensiz hissediyor.

Görüşlerine yer verdiğimiz kadınlar, biber gazı ve elektroşok gibi geleneksel savunma yöntemlerinin daha etkili olduğunu vurguluyorlar. Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Başkanı Avukat Fidan Ataselim, KADES'in amacına ulaşabilmesi için uygulama pratiklerinde yaşanan ihmallerin giderilmesi gerektiğini belirtiyor. İçişleri Bakanlığı’nın son verilerine göre, 2018 yılından bu yana geçen 6 yılda KADES’i telefonuna 6 milyon 597 bin kişi indirdi ve uygulamadan 1 milyon 219 bin ihbar yapıldı. İstanbul’un simge yerlerinden biri olan Taksim Meydanı’nda 10 kadınla konuştuk; KADES’i ve kendilerini koruma yöntemleri hakkında sorular sorduk. Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun Başkanı Fidan Ataselim de görüşlerini paylaştı.

“Biber gazı taşıyorum”

İlayda Sağlam: “KADES’i indirdim ama kaydolma aşamasında bir türlü sisteme giriş yapamadım. Her seferinde hata verdi, bu yüzden sildim. Tekrar indirmeyi denemedim. KADES işe yarar mı, açıkçası bilmiyorum. Mantıken yararmış gibi geliyor ama sıkıntılı bir anda telefondan sinyal göndermenin zor olabileceğini düşünüyorum. Tek dayanak o olmamalı. Ben kendimi korumak için genelde yanımda biber gazı taşıyorum ve eğer güvenmediğim bir yolculuk yapıyorsam, taksi vs. arkadaşlarıma canlı konumumu atıyorum”.

“Biber gazının daha etkili olduğunu düşünüyorum”

Merve Yiğit: “KADES uygulamasını indirdim, ancak hiç kullanmadım. Umarım kullanmak zorunda da kalmam. KADES’in işe yaradığını veya yarayacağını düşünüyorum. Ancak, zamanında ulaşılabilir mi? Ben o KADES tuşuna bastıktan sonra ekipler gelene kadar iş işten geçer mi, açıkçası bilemiyorum. Kendimi korumak için biber gazı ile dolaşıyorum. Daha etkili olduğunu düşünüyorum”.

“Telefonla konuşarak yürüyorum”

Hanife Arslan: “KADES uygulamasını indirmedim. KADES’in işe yaradığını ya da yarayacağını düşünmüyorum. Kendimi korumak için toplu taşıma kullanacaksam, sürekli eşime nerede olduğumu haber veriyorum. Canlı konum atıyorum, tek başıma ve korktuysam telefonla konuşarak yürüyorum. Biber gazı aldım kendime, sürekli çantamın içerisinde. İnşallah kullanmak zorunda kalmam. Toplu taşımalarda uyumuyorum artık”.

“Kimseyle münakaşaya girmiyorum”

Sevval Anaç: “KADES uygulamasını indirmedim ve hiç kullanmadım. KADES’in işe yarayacağını düşünmüyorum. Kendimi korumak için kimseyle münakaşaya girmiyorum. Biber gazı temin ettim”.

“Biber gazı ve elektroşok taşıyorum”

Defne Bulut: “KADES uygulamasını indirdim ama hiç kullanmadım. KADES’in işe yaradığını ya da yarayacağını düşünmüyorum. Zamanında orada olabilirler mi, emin değilim. Kendimi korumak için biber gazı ve elektroşok taşıyorum. Fakat AVM gibi yerlerde içeri almadıkları için çoğu zaman sıkıntı yaşıyorum”.

“Telefonumun SOS özelliği açık”

Selin Fırat: “KADES’i hiç indirmedim, bu yüzden de kullanmadım. İşe yarayabileceğini düşünüyorum. Ama olay anında kim nasıl o tuşa basabilir, bilemiyorum. Gece yürüdüğüm yerlere dikkat ediyorum ve konumumu yakınlarımla paylaşıyorum. Ayrıca telefonumdaki SOS özelliğini açık bırakıyorum”.

“İşe yarayacağını düşünmüyorum”

Aslı Sözer: “KADES uygulamasını hiç indirmedim. İşe yarayacağını düşünüyorum ancak daha çok yaygınlaştırılmalı ve bilinçlendirilmeli kadınlar. Kendimi korumak için arkadaşlarımda telefonda bulunan ‘bul’ özelliğinden aktif hale getirip o şekilde birbirimizin konumunu görerek koruduğumu söyleyebilirim. Biber gazı almayı düşünüyorum. Ani bir durumda hemen ulaşabilirseniz biber gazına, ilk müdahalede bize kaçacak zaman tanıyor, bu yüzden biber gazı bana mantıklı geliyor”.

“Alarm almayı düşünüyorum”

Belkıs Yavuz: “KADES’i indirdim, bu gündem olaylarından sonra. Uygulamayı hiç kullanmadım, çok şükür. İşe yarayabileceğini düşünüyorum ama tehlike anında nasıl olur, emin değilim. Yanımda biber gazı taşıyorum, alarm almayı düşünüyorum. Saat geç olduysa mutlaka aileme canlı konumumu iletiyorum ve etrafımdaki insanların konumumu bildiğine emin oluyorum”.

“3-5 dakika içinde geliyormuş”

Zeynep Çalı: “Uygulamayı indirmedim ama indirmeyi düşünüyorum. Kendim, şiddete maruz kalırsam çığlık atarım. Çevrede duyduğuma göre, KADES kullanarak yardım isteyen arkadaşlara en yakın mesafedeki ekip yönlendiriliyormuş ve ekipler üç veya beş dakika içinde geliyormuş. Bir de sessiz çığlık var; tehlike anında KADES yoksa, elinin ortasına siyah bir nokta yapıyorsun. Sonra çevredekilere gizlice avuç içini gösteriyorsun. Bu, 'Tehlikedeyim, lütfen yardım edin' anlamına geliyor”.

“İhtiyaç duymam halinde göreceğiz”

Ezgi Yılmaz: “Bir kez indirdim ama telefon değiştirince tekrar indirmedim. Bu yaşanan olaylardan sonra indirmeyi düşünüyorum. İşe yarayıp yaramadığını ihtiyaç duymam halinde göreceğiz. Kendimi korumak için biber gazı almayı düşünüyorum”.

“Savunma tekniklerine bakıyorum”

Nimet Karataş: “Uygulamayı indirdim ancak kullanmadım. İşe yarayacağını düşünmüyorum çünkü göz açıp kapayıncaya kadar bir insan hayattan koparılabiliyor. Ne kadar hızlı gelinirse gelinsin, iş işten geçebilir. Daha etkili ve caydırıcı cezalarla bunların önüne geçilebileceğini düşünüyorum. Kendimi korumak için savunma tekniklerine bakıyorum. Onun dışında biber gazı vs. taşımak istiyorum ama kullanırsam bana zarar verecek kişiden daha fazla ceza alacağımı düşünüyorum.”

“Kolluk geri arayıp tehlikenin boyutunu soruyor”

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun Başkanı Avukat Fidan Ataselim, KADES’i bu kadar çok kişinin indirmiş olmasının hem iyi hem de hâlâ uygulamada eksikler olduğunu gösterdiğini belirterek, “Güvenilmemesinin sebebi, kötü uygulama pratikleri maalesef. Bize gelen başvurulardan da görüyoruz ki, KADES’e basıldığında kolluk geri arıyor ve tehlikenin boyutunu soruyor. Halbuki KADES’e basıldığında kolluk geri aramamalı, anında o konuma gitmeli. Geri aramak, hayati riskle birlikte birkaç tehlike daha doğuruyor” dedi.

Avukat Fidan Ataselim sözlerine şöyle devam etti: “Kadınların şiddet failinin yanındayken telefonda gerçeği söylemesinin mümkün olmaması, kolluğun başvurucuyu geri aradığında ‘fiziksel şiddet yoksa gelmiyoruz’ demesi ve ardından o kadının fiziksel şiddete uğraması gibi olumsuz sonuçlar doğuruyor. Kadınlar hayatlarından oluyor, şiddete uğruyor, failler ‘KADES’e bastın, ne oldu ki?’ diyor, hatta cesaretleniyor. Devletin kadını koruma iradesi, şiddet failleri dilinde alay konusu bile olabiliyor. KADES sayesinde hayata tutunmuş birçok kadın vardır, o yüzden kullanılmaya devam edilmeli ve yaygınlaşmalı. Ancak bu eksiklikler ve uygulamadaki ihmaller ortadan kaldırılmalı, aksi takdirde daha fazla hayat kaybedilebilir”.

“KADES amaca uygun işlerse daha fazla hayat kurtarır”

Uygulamanın amacına uygun kullanılması durumunda daha fazla hayat kurtaracağını söyleyen Ataselim, “Kadınları koruyan 6284 ayılı Kanun’un (Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun) uygulamasında da çokça ihmalleri konuşuyoruz. Koruma kararı olmasına rağmen öldürülen kadınlar, uzaklaştırma kararlarının artık kısa süreli verilmesi, zorlama hapis kararlarının uygulanmaması nedeniyle öldürülen kadınlar gibi örnekler görüyoruz. Biber gazı belki sadece alan kişiyi koruyabilir ama bizlerin ‘asla yalnız yürümeyeceksin’ diyerek sürdürdüğümüz mücadele sonucunda 6284 etkin uygulanabilir ve nice kadın hayatta kalabilir” şeklinde konuştu.