
İrem Gül: Serbest gazetecilik bana hem mesleki tatmin hem de yeni deneyimler kazandırdı
Röportaj: Ahmet Can ARAS
Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi'nde Prof. Dr. Süleyman İrvan tarafından verilen Serbest Gazetecilik dersi kapsamında, serbest gazetecilik deneyimi bulunan İrem Gül’e sorularımı yönelttim. Gazetecilik mesleğini bir dönem bağımsız şekilde sürdüren İrem Gül, serbest gazetecilik sürecine dair deneyimlerini, yaşadığı zorlukları ve genç gazetecilere önerilerini Haber Üsküdar için anlattı.
Serbest gazeteciliği nasıl tanımlıyorsunuz? Kimlere serbest gazeteci denilmektedir?
Serbest gazetecilik, herhangi bir medya kuruluşuna bağlı olmadan içerik üretip, bu içerikleri farklı mecralara sunma imkânı tanıyan bir gazetecilik türüdür. Bu tanıma uyan kişilere serbest gazeteci denir. Serbest gazeteciler, haber yapacakları platformları kendileri belirler ve birden fazla mecra ile iş birliği yapabilirler.
Ne zamandan beri serbest gazeteci olarak çalışıyorsunuz? Serbest gazeteci olmaya nasıl karar verdiniz, sizi serbest gazeteci olmaya yönlendiren şeyler nelerdi?
Aktif olarak şu an serbest gazetecilik yapmıyorum ancak yaklaşık 2–3 yıl bu alanda deneyim kazandım. Üsküdar Üniversitesi Gazetecilik Bölümü’nden mezunum ve öğrencilik dönemimde aldığım Serbest Gazetecilik dersi bu alana ilgimi artırdı. Özellikle üniversitemizin serbest gazetecilik konulu bir seminerinde, Journo proje editörü Emre Kızılkaya’nın serbest gazeteciliğe dair paylaşımları beni çok etkiledi. Bu anlatımın ardından, gazeteciliğe farklı bir perspektiften yaklaşmak ve kendi fikirlerimi üretip hayata geçirmek amacıyla serbest gazeteciliği deneyimlemeye karar verdim. Sürece de içeriklerimi yayımlama fırsatı sunan Journo ile başladım.
Serbest gazeteci olarak nasıl çalıştığınızı anlatabilir misiniz? Haber konularını siz mi öneriyordunuz yoksa sizden belirli haberleri yapmanız mı isteniyordu?
Serbest gazetecilik platformlarında genellikle haber fikrinizi iletebileceğiniz başvuru formları bulunuyor. Bu platformların hangi tür içerikleri yayımladığını sitelerinden inceleyerek, hazırlamak istediğiniz haberin nereye uygun olabileceğine karar verebiliyorsunuz. Süreç bir fikir ile başlıyor, ardından o haber için kimlerle görüşüleceği ve araştırma konuları şekilleniyor. Sonrasında üretim süreci başlıyor, veriler toplanıyor ve haber hazırlanıyor. Son olarak yayımlanmak üzere teslim ediliyor. Siz de fikrinizi sunabiliyorsunuz; onlardan da konu önerileri gelebiliyor.
Düzenli olarak belirli mecralara mı haber yapıyordunuz yoksa haberinizi kim isterse o mecraya mı satıyordunuz? En çok haber yayımlattığınız mecralar hangileriydi?
Serbest gazeteci olarak Journo.com.tr sitesinde üretim yaptım. Şu an serbest gazetecilik yapmıyorum, tam zamanlı olarak çalışıyorum.
Serbest gazetecilikten elde ettiğiniz geliri yeterli miydi?
Serbest gazetecilik bana hem mesleki tatmin hem de yeni deneyimler kazandırdı. Serbest gazetecilikte kazanç, yaptığınız işin niteliğine ve yayına göre değişebiliyor. Ben de bu süreçte sadece gelir odaklı değil, gelişim ve üretkenlik odaklı ilerlemeye çalıştım. Serbest gazetecilik, maddi açıdan düzenli bir gelir sunmuyor. O yüzden şu an serbest gazetecilik yapmıyorum, muhabir olarak kariyerime devam ediyorum.
Sizin için gazetecilik etiği ne anlama geliyor? İlkelere uygun davranmak önemli mi?
Gazetecilik etiği benim için, kamuoyuna karşı duyulan sorumluluğun temelidir. Öncelik her zaman kamuoyunun haber alma hakkı ve toplumsal yarar olmalıdır. Doğruluk, tarafsızlık, şeffaflık ve saygı gibi ilkeler, sadece mesleki değil, aynı zamanda insani bir duruşun da göstergesidir. Gazeteci olarak güvenilir olmak, doğru bilgiye dayalı içerik üretmek ve herkesin anlayabileceği bir dille sunmak benim için önem taşıyor.
Serbest gazeteci olarak kendinizi ne ölçüde özgür hissediyorsunuz? Serbest gazeteciler medya kuruluşlarında çalışan gazetecilerden daha mı özgür? Serbest gazeteciliğin avantaj ve dezavantajları nelerdir?
Serbest gazetecilik, insana birçok alanda üretme fırsatı sunuyor. Ancak düzenli bir gelir, sigorta ya da güvenlik gibi konular, bu alanda çalışanlar için zorluk yaratıyor. Bu da zaman zaman başka iş alanlarıyla denge kurmayı gerektirebiliyor.
Serbest gazeteci olarak turkuaz basın kartından yararlanabiliyor muydunuz? Yararlanamıyorduysanız bu durum sahada haber yaparken sıkıntı yaratıyor muydu?
Serbest gazeteci olarak çalışırken basın kartına başvurmamıştım. Gelişen teknoloji sayesinde dijital platformlarda görüntülü görüşerek dahi röportaj yapılabildiği için bunun bir sıkıntısını yaşamadım.
Serbest gazeteci olmak isteyen gençlere ne önerirdiniz? İyi bir serbest gazeteci olarak neleri bilmeliler? Ne türden bilgi ve becerilere sahip olmalılar?
Her gazeteci gibi fikir üretebilmek için bol bol okuyup yazmak önemli. Yazdıkça yazınız, ürettikçe içerikleriniz gelişir. İyi bir serbest gazeteci, esnek çalışmanın gerektirdiği disipline sahip olmalıdır. Ayrıca dijital medya ve sosyal medya kullanımını etkin bir şekilde öğrenmeleri, içerik üretiminde daha geniş bir kitleye ulaşabilmeleri için faydalı olacaktır. İletişim becerileri de çok kritik; çünkü haber yaparken çeşitli kaynaklarla güçlü ve güvenilir ilişkiler kurmak gerekiyor. Son olarak, serbest gazetecilikte zaman yönetimi ve bağımsız çalışabilme yeteneği çok önemlidir. Sürekli öğrenmeye ve gelişim arzusuna her zaman açık olunması önemlidir.
Tekrar seçim yapma şansınız olsaydı yine gazeteciliği mi seçerdiniz yoksa başka bir meslek mi seçerdiniz?
Evet, tekrar gazeteciliği seçerdim. Fikir üretmek, her konuda bilgi edinmek ve bu bilgiyi insanlara sunmak benim için oldukça tatmin edici. Gazetecilik hem öğrenmeyi hem de paylaşmayı seven biri için mükemmel bir alan. İnsanlarla etkileşimde bulunmak, sorunları duyurabilmek, dünyayı keşfetmek ve topluma katkı sağlamak gibi fırsatlar, bu mesleğin sunduğu en değerli yanlar.