"Korsan taksicilerin çoğunluğu eskiden sarı taksicilik yapmış kişiler"
Haber Üsküdar – Melisa Duygun
Korsan taksiciler 1970’lerden bu yana illegal bir şekilde varlıklarını sürdürmekte. Korsan taksici, bir taksi plakasına sahip olmadan, kayıtsız biçimde ve hiçbir biçimde vergi vermeden yolcu taşımacılığı yapan kişilere deniliyor. Sosyal ağlarda tanıtımlarını yaparak faaliyetlerini sürdüren bu kişilere 1 Ocak 2022’den itibaren 9.125 TL idari para cezası uygulanmaya başladı. Ayrıca araç trafikten 60 gün süreyle men ediliyor. Korsan taksiyi tercih eden yolculara ise 607 lira idari para cezası kesiliyor.
Biz de bu haberimizde korsan taksicilik konusunu irdelemeye karar verdik. Öncelikle, Taksiciler Esnaf Odası Yazı İşleri Müdürü Adem Çoşkunyürek ile konuştuk.
“Korsan taksiciler yüzde 50 indirimli yolcu taşıyorlar”
Korsan taksicilerin devlete hiçbir vergi vermeden, sayıları her yıl artarak günümüze kadar geldiklerini söyleyen Taksiciler Esnaf Odası Yazı İşleri Müdürü Adem Çoşkunyürek, “Korsan taksiciler 1970’lerden beri illegal bir şekilde çalışanlardır. Son yıllarda günümüz teknolojisine ayak uydurarak yine kendileri gibi illegal olan ve akıllı telefon uygulamaları kullanan korsan duraklar mevcuttur. Korsan taksiyi tercih eden müşterilerin birinci nedeni diğer resmi taksilerden daha ucuz olmalarıdır. Bu yüzden tercih ediliyor. Korsan taksiler dönüşte de yolcu aldıkları için yüzde 50 indirimli yolcu taşıyorlar, iki taraf için de uyguna geliyor” dedi.
Adem Coşkunyürek korsan taksicilere idari para cezası ve trafikten menetmek gibi cezai yaptırımlar uygulandığını söyledi. Çoşkunyürek, bir korsan taksici yakalandığında aracının 60 gün süreyle trafikten men edildiğini ve 2022 yılı itibariyle 9 bin 125 lira idari para cezası kesilmeye başlandığını ifade etti. Korsan taksicinin bu suçu aynı yıl içerisinde ikinci kez işlediği tespit edildiğinde idari para cezasının iki katının uygulandığını belirtti. Korsan taksiye binen yolculara da idari para cezası uygulandığını hatırlattı.
Adem Coşkunyürek şunları söyledi: “İstanbul Emniyet Müdürlüğü Trafik Denetleme Müdürlüğü’ne bağlı Sivil Ekipler Amirliğiyle birlikte koordineli çalışarak korsan taşımacılık yaptığı tarafımıza ihbar edilen kişileri Sivil Ekipler Amirliğine bildiriyor ve gerekli müdahaleyi yaptırıyoruz” dedi.
“İstanbul’da tahmini 20-25 bin civarında korsan araç olduğu bilinmektedir”
Korsan taksicilik yaptığı tespit edilen sürücülerin ehliyetlerine ceza puanı getirilmesiyle korsan taksicilerinin sayılarının azalacağını söyleyen Adem Coşkunyürek; “Özel araçlarla yolcu taşımacılığı, resmi tahditli taksi plakalarının aynısını kopyalayarak yolcu taşımak, mahalle aralarında su istasyonları, çay ocakları gibi yerlerde durak oluşturarak, mahalle sakinleri ile samimiyet kurarak şehir içinde ulaşımlarını sağlamak, turizm belgesi olan minibüs gibi araçlarla turist taşıyormuş gibi bahanelerle yolcu taşımak gibi çeşitli korsan taşımacılık yapan İstanbul’da tahmini 20-25 bin civarında korsan taksici olduğu bilinmektedir. 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu halen yetersiz. İstanbul’da sadece bu konuyla ilgili kurulan Sivil Ekiplerin yetersiz olduğundan ekip sayısının çoğaltılması ve denetimlerin sıklaştırılması gerekir. 2918 sayılı kanunda ufak bir düzenleme yapılarak bu illegal yapının önüne geçilebilir. İstanbul Taksiciler Esnaf Odası olarak, İçişleri Bakanlığı’na korsan taksicilik yaptığı tespit edilen sürücülerin ehliyetlerine ceza puanı getirilmesi için teklifimiz var. Bu teklifimiz hayata geçerse kimsenin bu işi yapacağını sanmıyorum” dedi.
“Sarı taksicilikten korsan taksiciliğe geçtim”
Bu haber kapsamında, korsan taksicilik yapan bir vatandaş ile de görüştüm. İsmini açıklamamamız koşuluyla bizimle konuşacağını söyledi biz de kabul ettik. 26 yaşında olan korsan taksici, 7 yıldır korsan taksicilik yaparak geçimini sağladığın söyledi. Resmi taksi duraklarıyla çok farklarının olduğunu söyleyen korsan taksici, en büyük farkın fiyat olduğunu söyledi: “Sarı taksinin 100 liraya gittiği yere biz 50 liraya gidiyoruz. Ama talep çok olduğu için gittiğimiz yerde de yine aynı şekilde müşteri bulup geri dönüyoruz. Daha önce ticari taksi şoförlüğü yapıyordum. Sarı takisicilikten korsan taksiciliğe geçtim. Sarı taksi para kazandırmıyordu. Evin kirası, araba bakımı, hiç para kazanamıyorduk. Şu anda bir korsan taksici günlük 700 lira kazanıyorsa, 300 lira masraf çıktıktan sonra 400 lira cebine kalıyor. Lüks araçlar kullanılıyor. Hepsi klimalı, konforlu, düzgün araçlar. Yağmur yağsa bile temizliği hemen yapılıyor. Müşterilerimiz bu yüzden bizi tercih ediyor.”
Korsan taksicinin ücret konusundaki iddiasını test etmek için bir korsan taksi durağını arayarak, Beşiktaş-Bakırköy arası mesafesinin ne kadar olduğunu sorduk. 60 lira cevabını aldık. Resmi taksi durağı ise aynı mesafenin 140-150 lira civarı tutacağını söyledi.
“Nereye gidersek gidelim araçlarımız dolu geliyor”
İnternet üzerinden reklam yaptıklarını ve telefon numaralarını paylaştıklarını anlatan korsan taksici, “Herkesin ayrı ayrı bölgeleri var. Her durağın nereden baksanız 10-15 tane haritası vardır. İnternet siteleri de var. Korsan taksi yazıldığında direkt o çıkar. Hep aynı numaralar denk gelebilir bu yüzden. Karda, kışta, yağmurda aradıkları taktirde konum atmaları yeterli. Kapısından alınıp istediği yere götürüyoruz. Ama sarı taksi, “Yok ben oraya gidemem, orada trafik var” diyor. Bizim öyle bir sorunumuz yok. Trafik de olsa o yolu gidiyoruz. Çünkü gittiğimiz yoldan bir de geri dönüşümüz var. Nereye gidersek gidelim araçlarımız dolu geliyor” diyor.
“Korsan taksicilik yapanların çoğu sarı taksicilik yapmış kişiler”
Sarı taksicilikten geçimini sağlayamadığı için korsan taksiciliğe geçiş yaptığını anlatan korsan taksici, “Yedi yıldır korsan taksicilik yapıyorum. İki yıl da sarı taksicilik yaptım. Geçimimi sağlayamadığım için korsan taksicilik yapmaya başladım. Şu anda asgari ücret 4 bin 250 lira oldu. Benim ev kiram 2 bin 500 lira. Kiraya ve evin faturalarına nasıl yetişeyim bu maaşla. Korsan taksicilik yapanların çoğu daha önce ticari taksicilik yapmış kişilerdir. Korsan taksiye geçmişlerdir. Yoksa çok az kişi ben korsan taksicilik yapayım düşüncesindedir. Ben ortamı gördükten sonra karar vermiştim” ifadelerinde bulunuyor.
“Durakta 18 kişi çalışıyoruz”
Korsan taksici, aynı durakta 18 kişi çalıştıklarını, yakalanma korkusu yaşadıklarını ancak korsan taksicilik yapmaktan başka çarelerinin olmadığını belirtiyor: “Bile bile gidiyoruz havaalanına, otogarlara. Tabii ki belli saatlerimiz var. Otobüs hangi saat aralığında duruyor. Onları bildiğimiz için sıkıntı çok yaşamıyoruz. İki kez yakalandım. Ben yakalandığımda cezası 6 bin 500 lira idi. Şu anda 9 bin 125 lira oldu. Alınan tedbirler hiçbir şekilde çözüm değil. Arabası trafikten men edilen bir korsan taksici araba kiralayıp çalışmaya devam ediyor. Para cezası ya da başka bir şey engel değil. Biz durakta 18 kişi çalışıyoruz.”